Türk Kültürü Yusuf Has Hâcib’e Neler Borçludur?

Authors : ERGİN AYAN

Pages : 671-680

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2016-12-21

Article Type : Other Papers

Abstract :  Bu çalışma doğumunun bininci yıldönümü vesilesiyle Balasagunlu Yusuf Has Hâcib anısına yapılmıştır. Balasagunlu Yusuf, Karahanlı ülkesinde has hâciblik mevkiine kadar yükselen ve ününü Kutadgu Bilig adlı esere borcu olan, Türk kültür tarihinin en nadide şahsiyetlerinden birisidir. Ayrıca, Yusuf Has Hâcib’in Türk-İslâm kültürünün henüz oluşmakta bulunduğu bir zamanda toplumu daha iyi anlamamızı amaçlayan, siyasetnâme yazım geleneğinin en güzellerinden birini temsil ettiğini söyleyebilirim. Eserde yer almış olan “ Bu kitap çok aziz bir kitaptır. Türkçe olarak, bu kitaptan daha iyi bir kitabın hiç kimse tarafından tasnif edilmemiş olduğunda Çin ve Maçin âlimleri ile hâkimlerinin hepsi ittifak etmişlerdir ” cümleleri bu kimliğinin tipik bir örneğidir. Yusuf Has Hâcib, Orhun Yazıtlarından beri, Kaşgarlı Mahmûd ile birlikte Türk diline ve kültürüne yaptığı hizmetin gururunu ne kadar taşısa azdır. İşte bu nedenle onun anısına kaleme alınmış olan bu çalışmada, eserinin Türk kültürüne yaptığı hizmetlerin irdelenmiş olması son derece tabiidir. Bu da geçmişten mümkün mertebe hâl-i hazıra ve geleceğe bakmayı ihtiva eden riskli ve bazen hayal kırıklığı yaratan ama yapılması da elzem olan bir çalışmadır.
Keywords : Karahanlılar, Yusuf Has Hâcib, Kutadgu Bilig, Siyasetnâme, Kün Toğdı