Yıkım ve Yeniden Yapım Maliyetlerini Etkileyen Faktörlerin Bina Maliyet Oranı Açısından Önemi

Authors : Züleyha YILMAZ, Fikret ÇANKAYA, Aykut KARAKAYA

Pages : 395-412

View : 19 | Download : 19

Publication Date : 2017-07-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde eski yapıların enerji tüketimlerinin çok yüksek olduğu, bu nedenle kentsel dönüşüm vb. gibi projelerle özellikle gelişmiş ülkelerde bu tür yapıların yıkılarak yerlerine yenilenemeyen kaynakları daha az tüketen, çevre dostu ve yeşil binaların yapıldığı görülmektedir. Binaların yıkılarak yeniden yapılması konusunu gündeme taşıyan bir diğer konu ise deprem riskidir. Türkiye gibi deprem riski yüksek olan ülkelerde, riskli binaların güçlendirilmesi veya yıkılıp yeniden yapılması giderek yaygınlaşmakta ve inşaat sektörüne ivme kazandırmaktadır. Bir bina ile ilgili güçlendirme veya yıkıp yeniden yapma kararının verilebilmesi için, bu inşaat faaliyetlerine ilişkin maliyet bilgisinin proje öncesinde tahmin edilmesi gerekmektedir. Ancak her binanın kendine has özellikleri olması, maliyetlerin tespitinde bir genelleme yapılmasını zorlaştırabilmektedir. Literatürde inşaat sektörüne ilişkin teknik konularla ilgili oldukça fazla çalışma bulunurken, özellikle maliyetler konusunda az sayıda çalışmaya rastlanması, bu alanda bir boşluk olduğunu göstermektedir. Bu araştırmanın amacı, deprem açısından riskli veya eski bir binanın yıkılarak yeniden yapılmasına ilişkin maliyetlerin neler olduğunun incelenmesi, bu maliyetleri etkileyen faktörlerin tespit edilmesi ve bu faktörlerin bina maliyet oranına insert ignore into journalissuearticles values(güçlendirme maliyeti/insert ignore into journalissuearticles values(yıkım maliyeti+yeniden yapım maliyeti);); etkisinin ölçülmesidir. Araştırma verileri anket yoluyla elde edilen 385 inşaat mühendisinin görüşlerinden elde edilmiştir. Veri analizi, açıklayıcı faktör analizi ve regresyon analizi yöntemleri ile gerçekleştirilmiştir. Analizler sonucunda bir binanın bina statiği, önem katsayısı, zemin tipi ve bulunduğu bölgenin deprem sınıfı gibi deprem özelliklerinin, maliyetler üzerinde diğer faktörlere nazaran daha fazla etkili olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Bina Yıkım Maliyeti, Bina Yeniden Yapım Maliyeti, İnşaat Maliyeti, Regresyon Analizi