27 Mayıs 1960 Darbesine Meşruiyet Kazandırma Çabaları

Authors : Aziz KILIÇ

Pages : 954-967

Doi:10.48146/odusobiad.809055

View : 11 | Download : 12

Publication Date : 2020-11-25

Article Type : Research Paper

Abstract :27 Mayıs askerî cuntası, demokratik olmayan yöntemlerle Demokrat Parti hükümetini devirip iktidara geldiğinde önemli ölçüde bir meşruiyet sorunuyla karşılaştı. Bu nedenle 27 Mayıs rejimi, darbenin meşruiyetini ve aynı zamanda siyasal ve toplumsal desteği sağlamak için geniş kitlelere ulaşabilecek her türlü yazılı ve görsel malzemeyi kullanarak yoğun bir propaganda faaliyeti yürüttü. Askerî yönetimin bu karşı propaganda faaliyetlerinin en çarpıcılarından biri ise darbenin Atatürk ilke ve inkılapları adına yapıldığı iddiasıydı. Bu yöndeki propaganda faaliyetlerinde, Demokrat Parti liderlerinin Atatürk ilke ve inkılaplarına ihanet ettiği, 1950 seçimleriyle ile iş başına gelen Demokrat Parti hükümetinin iktidarını karşı devrime dönüştürdüğü argümanları darbenin meşruiyetinin sağlanması için geliştirildi. Buna karşılık 27 Mayıs darbesinin Atatürk’ün başlattığı devrimlere, onun bıraktığı yerden devam etmek amacıyla yapıldığı, 27 Mayıs’ın 19 Mayıs ile özdeş olduğu gibi temel argümanlar yaygın bir şekilde kullanıldı. 27 Mayıs ile başlayan yeni dönem ikinci cumhuriyet olarak nitelendirildi. 27 Mayıs’ın bir şekilde Atatürk’le ilişkilendirilmesi daha sonraki, 1962-1980 arası dönemde gerçekleşecek olan askerî darbe ve darbe girişimlerine de örnek teşkil etmiş, Atatürkçülüğün bir darbenin gerekçesi olarak kullanılması alışkanlığının yerleşmesine yol açmıştır. Bu yazıda 27 Mayıs darbesinin meşruiyetinin sağlanması için yürütülen propagandaları ve aynı zamanda Atatürk ilkelerinin ve Atatürk ile ilgili sembollerin ne şekilde propaganda konusu yapıldığı ele alınacaktır.
Keywords : 27 Mayıs 1960 Darbesi, meşruiyet, Atatürkçülük, propaganda