Ahmet İzzet Paşa Kabinesinin İstifasının İstanbul Basınındaki Akisleri

Authors : Hakan GÜNGÖR

Pages : 659-674

Doi:10.48146/odusobiad.953516

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2021-07-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Birinci Dünya Savaşı’nda İttifak devletlerinin 1918 yılına gelindiğinde arda arda alınan yenilgiler üzerine barış istemekten başka bir çaresi kalmadı. Özellikle Bulgarların mütareke imzalaması üzerine çok zor duruma düşen Osmanlı Devleti de harekete geçti. Ancak bu süreci yönetecek ve savaş suçlusu olarak görülmeyen yapıcı bir kabinenin iş başına gelmesi gerekliydi. Zira İttihat ve Terakki Partisi, savaştaki kötü gidişatın sorumlusu olarak görüldüğü için bütün ağır eleştirilerin hedefindeydi. Bu nedenle Talat Paşa kabinesi 7 Ekim 1918’de istifa sürecini başlattı ve sadaret mührünü ise 13 Ekim’de teslim etti. Padişah Vahideddin, Ahmet İzzet Paşa’ya yeni kabineyi kurma görevi verdi ve barış görüşmelerini hemen başlatmasını istedi. İzzet Paşa kabinesi, müttefiklerle Mondros Mütarekesi’ni imzalayarak büyük prestij kazanmış olsa da İttihat ve Terakki’nin bazı eski üyelerin kabinede görev aldığı için sert eleştirilere maruz kaldı. Giderek tonunu daha da ağırlaştıran eleştiriler ve Padişah Vahideddin’in baskısı yeni kabineyi görevini yapamaz duruma getirdi. Bu durum Ahmet İzzet Paşa kabinesini istifaya götürerek ömrünün kısa olmasına sebep oldu. Bu çalışma, İzzet Paşa kabinesini istifaya götüren süreci birçok yönden ele almaktadır. Kabineyi istifaya hazırlayan sebepler olarak iddia edilen ittihatçıların kabinede istenmemesi, ittihatçı liderlerin yurtdışına firarı üzerine basındaki sert eleştiriler ve istifada İngilizlerin etkisi incelendi. Bununla birlikte İstifanın kamuoyundaki yankıları ve Mustafa Kemal Paşa’nın istifaya karşı tutumu değerlendirildi.
Keywords : Kabine İstifası, İstanbul Basını, Ahmet İzzet Paşa, Mustafa Kemal Paşa