Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Grafik Okuma Ve Hazırlama Becerileri: Uygulamalı Bir Çalışma

Authors : Davut GÜREL, Fatih KÖSE, Murat Can ERKAHRAMAN

Pages : 1867-1890

Doi:10.48146/odusobiad.1100992

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2022-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde teknolojinin de getirdiği olanaklarla birlikte hayatın hemen her alanında ihtiyaç duyulan verinin çeşitli görsel araçlar kullanılarak sunulduğu görülmektedir. Bu araçlardan biri de grafiklerdir. Grafikler, bizlere sunulan verinin yorumlanmasında ve arasında ilişki bulunan birden fazla veri grubunun görselleştirilmesinde etkili olarak kullanılan araçlardandır. Farklı sosyal bilim alanlarından elde edilen içeriğe dayalı olarak oluşturulan sosyal bilgiler dersinin en önemli amaçlarından birini tablo, grafik, diyagram okuma ve hazırlama becerilerini öğrencilere kazandırmak oluşturmaktadır. Sosyal bilgiler dersinin bu amacını gerçekleşmesi şüphesiz bu becerilere sahip öğretmenlerle mümkün olacaktır. Bu çalışmada da geleceğin öğretmenleri olacak olan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının grafik okuma ve hazırlama becerilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma desenlerinden durum çalışması deseninde yürütülen bu çalışmanın araştırma grubunu bir devlet üniversitesinde 2021-22 eğitim-öğretim yılında sosyal bilgiler öğretmenliği programında öğrenim gören 50 son sınıf öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmada veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen ve üç adet grafik okuma ve iki adet grafik hazırlama sorusunun yer aldığı başarı testiyle toplanmıştır. Ek olarak çalışmada öğrencilerin grafik okurken ve hazırlarken yaşadıkları zorlukların neler olduğunun belirlenmesi amacıyla iki sorudan oluşan bir görüşme formu da kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen bulgulara dayalı olarak çalışma grubunda yer alan hem kadın hem de erkek sosyal bilgiler öğretmen adaylarının az sayıda veri içeren grafikleri okuyabilirken çok sayıda veri grubunu içeren ve görece karmaşık görünümlü grafikleri okuyamadıkları; iki veya daha fazla veri grubunu herhangi bir grafik türünü kullanarak göstermekte güçlük yaşadıkları; erkek öğrencilerin grafik okuma becerilerinin kadın öğrencilere göre, kadın öğrencilerin grafik çizme becerilerinin ise erkek öğrencilere göre biraz daha iyi olduğu görülmüştür. Ayrıca çalışmada, öğrencilerin daha önceki araştırmalarda da ortaya konulduğu üzere, öğrencilerin grafik okuma düzeylerinin genel olarak orta düzeyde olduğu, öğrencilerin verileri birbirleriyle veya teorik bir bakış açısıyla karşılaştıramadıkları, daha çok temel düzeyde hazırlanmış grafikleri okuyabildikleri sonuçlarına ulaşılmıştır.
Keywords : Sosyal bilgiler, öğretmen adayı, grafik okuma, grafik yorumlama, grafik hazırlama