Petraşevski Topluluğu ve Şairleri

Authors : Sevgi ILICA

Pages : 2659-2680

Doi:10.48146/odusobiad.1136183

View : 38 | Download : 11

Publication Date : 2022-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :1840’lı yıllarda Saint- Petersburg’ta faaliyet gösteren Petraşevski topluluğu, Rus edebiyatı ve felsefesine önemli katkı sağlar. Öğrenci, memur, şair, düşünür, tüccar ve asker gibi farklı mesleki alanlardan gelen topluluk üyeleri, çarlık ve serflik sistemini şiddetle kınar. Petraşevski üyeleri ütopik sosyalist görüşlerini, temel olarak Fransız düşünür François Marie Charles Fourier ve Rus düşünür Vissarion Grigoryeviç Belinski’nin edebî ve siyasî kuramları üzerinden geliştirirler. Üyeler, her cuma akşamı topluluk lideri Mihail Vasilyeviç Butaşeviç-Petraşevski’nin Petersburg’taki evinde bir araya gelerek güncel, sosyal, siyasî, edebî, dinî ve felsefî meseleleri tartışırlar. Petraşevski üyeleri mevcut yönetimi devirmek için plan yaparlar. Topluluğun en önemli propaganda araçlarından birisi şiirdir. Petraşevski şairleri, şiir vasıtasıyla çağdaş ve özgürlükçü fikirlerini halka benimsetmeyi amaçlar; fakat Çar I.Nikolay’ın baskıcı yönetimi şairlerin eylem ve söylemlerini kısıtlar. Petraşevski şairleri Aleksey Pleşçeyev ve Dmitriy Ahşarumov şiirlerinde özgür, bağımsız, adil, eşit ve mutlu bir geleceğin hayallerini kurarlar. Sergey Durov’un şiirlerinde ise yaşadığı dönemdeki memnuniyetsizlik, hayal kırıklığı, pesimizm, çaresizlik ve umutsuzluk ön plana çıkar. Petraşevskilerin eserlerinde gerçekçi bir üslupla yer alan sosyal, siyasî ve düşünsel olgular dönem Rusya’sının tarihine tanıklık etmesi bakımından önem arz eder. Bu bağlamda, bu çalışmanın amacı Petraşevski topluluğunun gelişim ve dağılım süreci, Petraşevski üyelerinin siyasî, edebî ve felsefî görüşlerini ele almak ve sözü geçen Petraşevski şairlerinin eserlerini incelemektir. İnceleme, betimleyici ve tarihsel yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak, Petraşevski şairlerinin çarlık ve serflik karşıtı şiirlerinin Rusya’da dönemin özgürlükçü ve sosyalist siyasî ideolojilerine ve 1840’lı yıllarda adalet arayışındaki aydın gençlerin zorlu mücadelelerine ışık tuttuğu saptanmıştır.
Keywords : Petraşevski, I Nikolay, serflik, sosyalizm, özgürlük, adalet