Bill Evans Doğaçlamalarında Armonik Yapı (“All The Things You Are” Örneği)

Authors : Özgür BADOĞLU, Sercan ÖZKELEŞ

Pages : 169-184

Doi:10.48146/odusobiad.1195493

View : 44 | Download : 38

Publication Date : 2023-09-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Caz müziğinde doğaçlama, bileşenin en önemli bir parçasıdır. Caz doğaçlama, genellikle referans alınan eserin armonik ilerlemesine sadık kalınarak o anda yeni üretilen melodilerdir. Bir caz doğaçlamasında, armonik yapıda, akor tür değişkenleri, akor fonksiyon değişkenleri ve akor pozisyonlarının konumlandırmaları gibi çeşitli yaklaşımlar kullanılmaktadır. Amerikalı caz piyanisti ve bestecisi Bill Evans, 20. Yüzyılın en önemli doğaçlama icracılarından birisidir. Evans klasik müzikte Debussy, Ravel, Gershwin, Villa-Lobos, Khachaturian, Milhaud ve Scriabin gibi bestecilerden gerek teknik gerekse duygu bakımından beslenmiştir. Bu bakımdan doğaçlamalarında caz müziğinin geleneksel öğelerini ve çağdaş müziğin izlenimci etkilerini görmek mümkündür. Bu bakımdan Evans doğaçlama alanı için son derece değerli bir kaynak niteliği taşımaktadır. Bu çalışmada Evans’ın 1963 yılında yayımlanmış olduğu “Solo Sessions vol-1/2” albümündeki “All The Things You Are” isimli eserdeki doğaçlamasının armonik yapısının ortaya çıkarılması ve bu öğelerin kullanımlarına ilişkin değişkenlerin saptanması amaçlanmıştır. Çalışmaya ilişkin verilerin toplanmasında nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde görsel analiz yönteminden yararlanılmıştır. Bu kapsamda çalışmada sergilenen armonik analiz modeli, akor tür değişkenleri, akor fonksiyon değişkenleri insert ignore into journalissuearticles values(vekil akorlar, triton durumu); ve akor konumlandırmaları insert ignore into journalissuearticles values(3/7 voicing, voicing dışı konumlandırma); olarak 3 ana boyutta analiz edilmiştir. Çalışmalar sonucu elde edilen veriler ışığında Bill Evans doğaçlamalarında, armonik yapıda, akor konumlandırmalarında voicing türlerinden 3/7 vocing türünü, akor fonksiyon değişkenlerinde ise triton ve vekil akorlar yöntemi kullandığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Bill Evans, Doğaçlama, analiz, caz armonisi, voicing