Sorgun Aşağıkarahacılı köyü: Ese Ünal köy odası

Authors : Oktay Gündogdu, Esra Gündogdu

Pages : 1079-1093

Doi:10.48146/odusobiad.1288656

View : 180 | Download : 160

Publication Date : 2024-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk kültüründe ve sanat tarihinde toplumsal rol üstelenen, bunun yanı sıra işlevselliği ön planda olan ve dönem üslubunun bir ürünü olarak inşa edilen yapılar ortaya çıkmıştır. Bu yapılar içerisinde önemli bir grubu da köy odaları oluşturmaktadır. Bu yapılar yalnızca halk mimarisi bakımından önemli değildir ayrıca kültürel ve sanatsal açıdan da büyük bir değer taşımaktadırlar. Günümüzde kaderine terkedilen çoğu köy odası ise içerisinde barındırdığı sanatı ile yok olmaya mahkûm edilmiştir. Bu sebeple günümüzde geçmiş zaman izlerini, sanat anlayışını ve kültürünü okuyabildiğimiz örnek sayısı oldukça azdır. Çalışmada bu yapılardan biri olan Yozgat Sorgun ilçesine bağlı Aşağıkarahacılı Köyünde tespit ettiğimiz Ese Ünal köy odasının mimari ve sanatsal çözümlemesiyle birlikte tarihlendirmesi üzerine bir değerlendirme yapılmıştır. Günümüzde yapı işlevselliğini yitirmesinin ardından kaderine terkedilmiş, zarar görmüş ve kısmen yıkıma maruz kalmıştır. Bu çalışmayla bir kültür ve sanat eseri olan bu köy odasının, görsel ve teknik boyutta belgelenmesi, bilim camiasına tanıtılması ve yapının yaşatılmasına katkıda bulunmak hedeflenmiştir. Yapılan değerlendirme sonucu köy odasının 1882-1910 yılları arasında yapılmış olabileceği düşünülmektedir. Son olarak yapının yıkılmış olan aralık, atlık ve kahve ocağı kısmı restitüsyon çalışmasıyla plan ve görünüş olarak verilmiştir. Çevresel etkilere rağmen geçmişin izlerini ayakta tutmaya çalışan, bu yapı örneğinin restore edilerek, gelecek nesillere kültür ve sanat bilinciyle aktarılması gerekmektedir.
Keywords : Yozgat, Sorgun, Geleneksel Mimari, Aşağıkarahacılı Köyü, Köy Odası