Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki sedir ve karaçam ağaçlandırmalarının büyüme ve karbon birikimi açısından uzun dönem sonuçlarının değerlendirilmesi

Authors : Neşat ERKAN

Pages : 61-69

Doi:10.17568/ogmoad.988778

View : 13 | Download : 16

Publication Date : 2022-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de yapılan ağaçlandırma çalışmalarının önemli bir kısmı yazın su açığının yaşandığı yörelerde yapılmaktadır. Bu alanlarda yapılan ağaçlandırmalarda, sahip oldukları ekolojik özellikleri nedeniyle, sedir ve karaçam türleri yoğun olarak kullanılmaktadır. Tesis amacına bakılmaksızın bu alanlardaki ağaçlandırmalardan beklenen faydanın elde edilmesi büyük ölçüde bu alanlardaki ağaçlandırma başarısına ve büyüme performansına bağlıdır. Bu çalışmada, doğal yayılış alanı dışında sedir ve karaçam türleri ile yapılan ağaçlandırmaların uzun dönemde büyüme performansları ve karbon bağlama durumları incelenmiştir. Çalışma, Elazığ ve Malatya illerindeki ağaçlandırma alanlarında yürütülmüştür. Değerlendirmeler, 1996 yılında tesis edilmiş 4 karaçam ve 3 sedir olmak üzere toplam 7 sabit deneme alanında 1996, 2006 ve 2018 yıllarında yapılan ölçmelere dayandırılmıştır. Yapılan ölçmelerden deneme alanlarında hasılat parametreleri ve karbon birikimleri hesaplanmıştır. Son ölçmenin yapıldığı 2018 vejetasyon sonunda sedir ve karaçam için sırasıyla 46-48 ve 45-51 yaş aralıklarında olan meşcerelerin yine türler için sırası ile 2,24 - 3,88 ve 4,07 - 11,67 m3 ha-1 yıl-1 aralıklarında ortalama hacim artımı, 1,05 - 1,83 ve 1,57 - 4,49 t ha-1 yıl-1 aralıklarında da karbon tutumu gerçekleştirdiği tespit edilmiştir. Her iki tür için yapılan büyüme analizlerinden doğal yetişme ortamına benzer performans sergiledikleri, dolayısıyla gerek karbon birikimi ve gerekse diğer işlevleri bakımından bu ağaçlandırmaların kendilerinden beklenen amaçları sağladıkları belirlenmiştir.
Keywords : büyüme analizleri, yarı kurak alanlar, ağaçlandırmaların işlevleri, sedir ve karaçam ağaçlandırmaları