Kurakçıl peyzaj uygulamaları için bir tür; Onosma armena DC.’nın üretimi, ex-situ korunması ve süs bitkisi özellikleri

Authors : Gül YÜCEL, Kamil ERKEN

Pages : 135-148

Doi:10.17568/ogmoad.1029524

View : 12 | Download : 14

Publication Date : 2022-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :İklim değişikliği ve flora üzerindeki antropojen etkiler nedeniyle endemik ve nadir türler üzerindeki baskı giderek artmaktadır. Ulusal mevzuat ve uluslararası antlaşmalar gereği bu türlerin korunması zorunluluktur. Onosma armena DC. bitki türü endemik olmasının yanısıra kötü ekolojik koşullara ve kuraklığa toleransı yüksek olan bir türdür. Estetik özellikleri bakımındanda yüksek süs bitkisi potansiyeli taşımaktadır. Bu çalışmada, Onosma armena DC. bitki türünün, süs bitkisi olarak kullanımı ile ilgili bitkisel özelliklerinin, doğal ve kültürel koşullardaki gelişim performansının, tohumla üretim yöntemlerinin belirlenmesi ve türün ex-situ korumaya alınması amaçlanmıştır. Bulgulara göre, nisan-haziran döneminde ortalama 52 gün çiçekli kalan bitki, sarı çiçek rengi, çok sayıdaki çiçeği, yayılıcı bitki formu, doğal habitatındaki ekstrem stresli koşullardaki performansı ile kurakçıl peyzaj uygulamalarında kullanıma uygun bir türdür. Araştırmamızda 20 oC çimlenme ortamı ile üç ay 4 oC’de nemli soğuk katlama + 24 saat 600 ppm GA3 insert ignore into journalissuearticles values(%69,33); ve 4 ay 4 oC’de perlit içerisinde nemli soğuk katlama insert ignore into journalissuearticles values(%70,33); uygulamaları Onosma armena DC. tohumlarının çimlenmesi için en iyi uygulamalar olarak tespit edilmiştir. Çalışmada elde edilen fidelerle kültür ortamında, genetik kaynak, tanıtım ve ex-situ insert ignore into journalissuearticles values(doğal yaşam alanı dışında koruma); muhafaza amaçlı bahçe oluşturularak bu tür korumaya alınmıştır. Bundan sonraki kültüre alma çalışmaları doğal popülasyonlardan tohum almadan bu bahçeden temin edilen tohumlarla ve bahçedeki bitkilerle yürütülecektir.
Keywords : Onosma armena, tohum çimlenme, ex situ muhafaza, kültüre alma, kurakçıl peyzaj