The Antioxidant Capacities and Consumption Per Capita of Edible Wild Species and Local Varieties Collected from Turkey within the GEF-Funded Biodiversity for Food and Nutrition (BFN) Project

Authors : Firat AYAS, Fatih Alpay VURAN, Kadriye YUKSEL, Orcun CINAR, Saadet TUGRUL AY, Sevinc KARABAK

Pages : 46-53

View : 29 | Download : 11

Publication Date : 2017-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Gıda ve Beslenme için Biyolojik Çeşitlilik (BFN) Projesi ile şu anda yeterince kullanılmayan ya da yerel diyetlerden kaybolan vahşi türler hakkında beslenme bilgisi sağlayarak küresel gıda ve beslenme biyolojik çeşitliliğin önemini arttırmak amaçlanmıştır. Yabani yenilebilir bitkiler, yetiştiği bölgeye bağlı olarak çiğ, pişirilmiş, kurutulmuş ve işlenmiş olarak tüketilirler. Yabani yenilebilir gıdalar, özellikle kırsal alanlardan ve birçok evin bahçesinden toplanır ve ev tüketiminde kullanılır veya yerel pazarlarda satılırlar. BFN Projesi kapsamında Türkiye'den toplanan yabani türlerin antioksidan aktivite analizleri, DPPH (2,2-difenil-1-pikrilhidrazil radikal temizleme etkisi) ve TEAC (Trolox Eşdeğeri Antioksidan Kapasitesi / ABTS Yöntemi) olmak üzere 2 farklı yöntemle gerçekleştirildi. Türkiye'den toplanan 42 bitki türünün antioksidan aktivite sonuçları, bir referans sentetik antioksidan bileşik olan Bütilledirilmiş Hidroksi Toluen'in (BHT) sonuçları ile karşılaştırılmıştır. DPPH yöntemine göre, Rhus coriaria (1825.3) ve Berberis crataegina 'un (1380.6) radikal temizleme etkisi değerleri BHT’nin sonucuna en yakın değerlerdir. TEAC yöntemine göre, Rhus coriaria (3055.6) ve Berberis crataegina (2362.1) antioksidan kapasite değerleri (μM trolox eşdeğeri / g örneği) BHT değerine (16651.9) en yakın değerlere sahiptirler. İki yöntemin sonuçları karşılaştırıldığında, antioksidan aktivite sonuçları türlerin büyük çoğunluğunda benzer değerlere sahip bulunmuştur. mM trolox eşdeğer antioksidan kapasitesinin yıllık alımı, türlerin kişi başına düşen yıllık tüketimin TEAC sonuçları ile çarpımı sonucu hesaplanmıştır. Bu işlem yukarıda belirtilenlerden farklı bir sıralamaya neden olmuştur.
Keywords : Yenilebilir yabani bitkiler, BFN, antioksidan kapasite, DPPH, TEAC