Minimizing Harm in the Context of Educational Research: An Ethical Issue

Authors : Vahide YİĞİT GENÇTEN

Pages : 147-157

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2021-04-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Etik, sosyal bilimlerde özellikle çocuk ve yetişkin katılımcıların yer aldığı eğitim benzeri disiplinlerde anahtar becerilerden biri olarak kabul edilmektedir. Eğitim araştırmalarında etik konusunda uzun zamandır devam eden endişeler ve tartışmalar, katılımcıların ve araştırmacıların araştırma sürecinde uğrayabilecekleri zararın yeterince araştırılmadığını göstermektedir. Etik endişeler, genellikle sınıf ortamında oluşabilecek fiziksel ve psikolojik hasar seviyesinde kalmakta ve/veya araştırmacıların intihal yapıp yapmadığı noktasında yoğunlaşmaktadır. Bununla birlikte, araştırmanın yürütülebilmesi için araştırmacının ihtiyaç duyduğu finansman desteği, bu kaynağı sağlayan kuruluşlara karşı etik yükümlülükler doğurmakta ve bazı ikilemlere yol açabilmektedir. Bu çalışmada, araştırmanın yaratabileceği zararlar etik bağlamında ele alınarak araştırmacıların ve katılımcıların uğrayabileceği olası zararlar/riskler etik bir ikilem olarak yeniden değerlendirilmiştir. Fiziksel zarar/risk, psikolojik veya duygusal zarar/risk, ticari veya ekonomik zarar/risk, itibar zarar/riski, yasal zarar/risk ve faydalanamama, eğitim bilimlerinde yapılan araştırmalar kapsamında tartışılmış ve zarar riskinin nasıl değerlendirilmesi gerektiğine dair öneriler sunulmuştur. Sonuç olarak, ortaya çıkabilecek muhtemel ikilemler incelenmiş ve zarardan kaçınma ile bilgilendirilmiş onam referans alınarak zarar kavramının tek bir bağlamda ele alınamayacağı durumlar belirtilmiştir. Etik gereksinimleri karşılamak için, araştırmanın başlangıcında araştırmacının titizlikle risk/zarar durumlarını değerlendirmesi gerektiği ve olası zararlara karşı alınabilecek önlemlerin belirlenmesi gerektiğinin üzerinde durulmuştur. Bu önlemler gerek araştırmacının gerekse katılımcıların araştırmanın ilerleyen noktalarında herhangi bir risk veya zarara uğrama durumuyla karşılaşmasını en aza indirgeyecektir.
Keywords : Araştırma, Eğitim bilimleri, Etik, Risk, Zarar