Linyit Kömürünün Alt Isı Değerinin Bulanık Mantık Kullanılarak Tahmin Edilmesi

Authors : Mahmut Güleç, Ali Uçar, Eyyüp Gülbandılar

Pages : 408-419

View : 34 | Download : 24

Publication Date : 2015-02-06

Abstract :Ocaklardan çıkarılan kömürün alt ısıl, nem, uçucu madde, kül ve kükürt değerleri laboratuvar­larda analiz yapılarak bulunmaktadır. Bunlardan ısıl ve kükürt değerleri aletli analiz teknikleri ile belir­lenmektedir. Bu ise hem zaman hem de maliyet açısından işletmeleri olumsuz yönde etkilemektedir. Hâlbuki özellikle ısıl değeri, kül ve nem değerleri kullanılarak daha basit yöntemlerle belirlenebilir. Bu çalışmada bu yöntemlerden birisi olan bulanık mantık yöntemini kullanarak alt ısıl değerin plan­lanmıştır tahmin edilmesi. Bu çalışmada, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi Müdürlüğü yeraltı ve açık ocak sahalarından üretilen tüvanan kömürlerin Tunçbilek Lav­varında yıkanmasıyla elde edilen ürünlerin kimyasal analiz değerleri kullanılmıştır. Bu analiz sonuçları kullanılarak kömür altı ısı değerini tahmin edebilecek bulanık bir sistemin yazılımı geliştirilmiştir. Bu­lanık sistemin girişi için nem ve kül değerleri çıkış bilgisi olarak alt ısı değeri kullanılmıştır. Geliştirmiş olduğumuz yazılım ile tahmin edilen alt ısı değerleri ile gerçek laboratuvarda analiz edilen alt ısı değerleri karşılaştırılmıştır. Geliştirilen bulanık mantık modelin alt ısı değerleri ile kömürün gerçek alt ısı değeri arasında istatistiksel olarak önemli bir korelasyon olduğu bulmuştur (R2=0,75, c=0,864 ve p>0,05). Bu sonuçlara göre, geliştirmiş olduğumuz yazılım, kömür analizlerinin belirlenmesinde kullanılabileceğini göstermiştir.
Keywords : Bulanık Mantık, Kömür Zenginleştirme, Kömür Analizleri, Tunçbilek Kömürü