Çeviri Yaparken Cinas ve Çarpık Deyimlerle Nasıl Başa Çıkabiliriz?

Authors : Elena METEVAROUSSEVA

Pages : 33-42

Doi:10.29000/rumelide.336535

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2016-04-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Makalede bir metindeki cinaslar ve deyimlere dayanan söz oyunlarından kaynaklanan sorunları çözebilmek için çeşitli imkânlar gözden geçiriliyor. Bu sorunlar, çeviride genellikle kaybolan cinasların dil içi sistemine özgü ilişkilere insert ignore into journalissuearticles values(eşadlılık, eşseslilik , eşyazımlılık, okşarlık, karşıt anlamlılık, sözcükler arasında ilişki kurma olanakları); dayanmasından ve farklı dillerde nadiren örtüşen çok anlamlılıktan doğar. Hem cinaslar, hem de çarpık deyimler sık sık kültüre özgü çağrışımlarla yüklüdür. Aynı zamanda deyimler her kültüre göre değişen mecazi çağrışımlara dayanmaktadır. Kendi başlarına ele alındığında söz oyunları gerçekten tercüme edilemez gibi görünür. Ancak metinde , bir işlev kazanırlar , belli bir rol üstlenir ve onlar aracılığıyla yazar kamuoyunda belli bir etki üretmek niyetindedir . İşte bu işlev ve bu amaçlanan etki, metinde taşıdıkları anlamı oluşturur ve çeviride konkre sözcükler ve dil ile oynamanın konkre biçimi değil, işte bu anlam aktarılmalı, elbette bunların metinde aynı yerde bulunması şart değildir. Analizimiz, Jacqueline Henry tarafından yapılan 1); izole söz oyunları; 2); m etinle bütünleşmiş öz oyunları ile 3); dille oynamayı amaçlayan metin arasındaki ayrımı inceler. Buüç durumdan her biri cinaslara farklı bir yaklaşımı gerektirir. Her duruma Fransız ve İngiliz edebiyatlarından örnekler verilmiş, örneklerin Rusça, Bulgarca ve sırasıyla İngilizce ve Fransızca çevirileri verilmiştir.
Keywords : Cinaslar, söz oyunları, çarpık deyimler, çeviri