Gideon Toury’nin Erek Odaklı Çeviri Kuramı Kapsamında Orhan Hançerlioğlu’nun “Ali” Adlı Romanının Gürcüce Çevirisinin İncelenmesi

Authors : Gül Mükerrem ÖZTÜRK

Pages : 954-967

Doi:10.29000/rumelide.1032545

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2021-12-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Çeviri eylemi, günümüzde bireyleri ve toplumları birbirine yakınlaştıran ve aralarında iletişimin ve diyalogun kurulmasını sağlayan bir etkinliktir. Çeviri eleştirisi, çevirilerin kalitesini artırması bakımından çeviri biliminde önemli bir yere sahiptir. Orhan Hançerlioğlu, eserlerinin yanı sıra kişiliği, yaşam tarzı ve sahip olduğu kültürle Türk Edebiyatının önemli kişileri arasında yer almaktadır. Bu çalışmada ilk olarak Orhan Hançerlioğlu ve eseri hakkında kısa bilgi verilmesinin ardından Gürcüceye çevrilen “Ali” adlı eserini, Gideon Toury’nin “Erek Odaklı Çeviri Kuramı” çerçevesinde incelenecektir. Gideon Toury’nin teorisine göre çeviri erek kültür için yapılmaktadır. Yapılan kuramsal çalışmalarda en sık rastlanan problemlerden biri de kaynak metin ile erek metin arasında “eşdeğerlik” olarak dile getirilen karşılıklı bağıntıdır. Eşdeğerlik açısından çeviri metni, kaynak metnin normlarına daha yakınsa “yeterli çeviri”; erek metnin normlarına yakınsa “kabul edilebilir” çeviri olarak belirtilmiştir. Çalışmamızda “Ali / ალი” adlı eserin Gürcüceye nasıl aktarıldığı ele alınacak olup, yapılan çevirinin Gideon Toury’nin ‘Erek Odaklı Çeviri Kuramı’na göre “yeterli” mi yoksa “kabul edilebilir” mi olduğunu gözlemleyeceğiz. Çalışmamızda özgün dili Türkçe olan eserin Gürcü diline nasıl aktarıldığını ve bu aktarım şekillerini değerlendirilip çevirmenin yaratıcılığıyla ne ölçüde harmanlayarak ele alabildiğini ortaya çıkarma amacı güdülmüştür. Çalıştığımız eser, yazınsal bir ürün olduğu için bu tür metinlerin çevirisinde içerik ve biçimin bir bütün olduğu ve metinlerin anlamsal eşdeğerliği bakımından da dikkate alınmıştır.
Keywords : Çeviri, erek odaklı çeviri, yeterli, kabul edilebilir