Çehov’ un ‘Altıncı Koğuş’ eserinin Türkçe çevirilerinin sözcüksel – içeriksel dönüşüm teorisi üzerinden incelenmesi

Authors : Esra GÜRKAN

Pages : 1343-1352

Doi:10.29000/rumelide.1283509

View : 17 | Download : 8

Publication Date : 2023-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Dil bilimciler kaliteli bir çeviriyi, kaynak metnin hedef metne çeviri dönüşümü sırasında ne kadar değer kaybettiğiyle ölçümlendirmişlerdir. Burada çevirmene düşen görev; yazarın kaynak metnin okuyucusuna vermek istediği hissiyatı, hedef dil okuyucularına iletebilmektir. Çeviri sırasında kaynak dil ve hedef dil arasında hem biçimsel hem de içerik, yani anlamsal bir dönüşüm söz konusudur. Bazı durumlarda hedef dilde kaynak dilin sahip olduğu sözcüksel anlamdaki ifadeyi verebilecek bir sözcük bulunmayabilir. Böyle zamanlarda da kaynak metnin içeriğine başvurmak gerekebilecektir. Bu tür çevirilerde de Dönüşüm insert ignore into journalissuearticles values(transformasyon); Teorisi devreye girmektedir. Bu çalışmada, Anton Pavloviç Çehov’un “Altıncı Koğuş’ insert ignore into journalissuearticles values(Palata N:6); adlı eseri incelenmektedir. Eserin orjinali temel alınıp Türkçe’ ye yapılan üç çevirisi göz önünde bulundurulmak suretiyle sözcüksel dönüşüm teorisi çatısı altında karşılaştırmalı olarak irdelenmektedir. Bu kapsamda, Çehov’un Türkçe’ ye çevrilen eserlerinden Mehmet Özgül’ün 1996 yılında, Yulva Muhurcişi’nin 2017’de ve Uğur Büke’nin 2022 yılında yayımlanan çevirileri karşılaştırmalı olarak analiz edilerek, sözcüksel-içeriksel dönüşüm teorisinin çeviriler üzerinde uygulanabilirliği incelenmiştir.
Keywords : Eşdeğer çeviri, transformasyon teorisi, içerisksel dönüşüm teorisi, çeviribilim