Büyükada’da Sıradışı Üslupta Bir Yapı: Raimondo D’Aronco’nun Mizzi Köşkü Rekonstrüksiyonu

Authors : Hatice ADIGÜZEL

Pages : 1-31

Doi:10.29135/std.677857

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2020-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Büyükada konut mimarisine farklı bir soluk katan Mizzi Köşkü yaklaşık olarak 19. yüzyıl ortalarında inşa edildiği düşünülen bir yapıdır. 1894 İstanbul depreminde önemli derece hasar gören bu yapı, İstanbul’a 1893 yılında gelmiş olan İtalyan Mimar Raimondo D’Aronco tarafından onarılmış ve rekonstrüksiyonu yapılmıştır. Proje çizimi günümüze ulaşamayan D’Aronco’nun bu çalışması 1896 yılında Torino Sanat Trienali’nde insert ignore into journalissuearticles values(Triennale d’Arte di Torino); fotoğraflarıyla birlikte sergilenmiştir. Dönemin İtalyan mimarlık ortamında bu çalışmadan övgüyle bahsedilmiştir. D’Aronco’nun diğer projeleriyle kıyaslandığında, hakkında kapsamlı araştırma yapılmayan Mizzi Köşkü, 2000’li yıllarda başlayan ve halen devam etmekte olan restorasyon sürecinde ulaşılan özgün verileri ve arşiv araştırmaları ışığında bu makalede incelenmektedir. Mizzi Köşkü’nün D’Aronco yenilemesi sonucunda kazandığı yeni biçimi o dönem Avrupa’sında hakim olan canlandırmacı yaklaşıma sahiptir. Mimarın diğer erken dönem çalışmalarında da izlenebilen bu yaklaşımın kaynakları bağlamında, makalede köşkün üslupsal kimliği irdelenmektedir. Yapı, özellikle cephe biçimlenişi ve süsleme özellikleri ile mimarın daha sonraki yapılarında karakteristik hale gelen bazı temalara öncülük etmiştir. Bu çerçevede, yapının, mimarın diğer konut tasarımları içindeki yeri de değerlendirilmektedir. Udine’deki D’Aronco arşivinde bu yapıyla ilişkili tek çizim demir işlerinden birine aittir. Makalede, yapının demir işlerini yapan İtalyan usta, Torino’daki benzer bir uygulamasıyla tanıtılmaktadır. Bu bulgular, D’Aronco’nun İstanbul’da çalıştığı dönemde bağlantı içinde olduğu tasarım ve uygulama ekibine dair bilinmeyenlere bir kapı aralamaktadır.
Keywords : 19 Yüzyıl Osmanlı Mimarisi, Raimondo DAronco, Canlandırmacılık, konut mimarsi, Büyükada