BİR ÇEVİRİ EYLEMİ OLARAK ROMANLAŞTIRMA YOLUYLA FRANKENSTEİN’IN TÜRK OKURLARLA BULUŞMASI

Authors : Özge ALTINTAŞ

Pages : 1-16

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2020-04-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Mary Shelley tarafından 1818 yılında kaleme alınan Frankenstein or The Modern Prometheus adlı romanın korku edebiyatının başyapıtlarından biri olması nedeniyle pek çok dile çevirisi yapılmıştır. Bunun yanı sıra eserin çeşitli film uyarlamaları da mevcuttur. Bu nedenle eser hem uyarlama çalışmalarının hem de çeviribilimin araştırma nesnelerinden biri haline gelmiştir. Bu çalışmanın amacı Frankenstein’ın Türk okurlarla buluşma serüvenini çeviribilim bağlamında incelemektir. Türkçede Frankenstein’a ilişkin ilk örnekler 1944 yılında Işık Kütüphanesi tarafından basılan Canavar Frankeştayn ve 1971 yılında Milliyet Yayınları tarafından yayımlanan Frankeştayn isimli eserlerdir. Telif olarak sunulan Canavar Frankeştayn ve ilk iki baskısında çeviri, üçüncü baskısında ise telif olarak yayımlanan Frankeştayn isimli eserler çalışmanın araştırma nesnesini oluşturmaktadır. Yapılan araştırmada Türk okurunun Frankenstein karakteriyle tanışmasına vesile olan bu eserlerin aslında romanlaştırma yöntemiyle üretilen eserler olduğu saptanmıştır. Uyarlama Çalışmaları alanında bir uyarlama çeşidi olarak ele alınan “romanlaştırma” (“novelization”) yönteminin özellikleri ve bu işi yapan yazarların nitelikleri, akıllara “çeviri” ve “uzman çevirmen” kavramlarını getirmektedir. Bu çalışmada Hans J. Vermeer’in Skopos Kuramı temel alınarak “romanlaştırma” kavramı bir çeviri eylemi olarak tartışmaya açılacak ve bahsi geçen sinema romanları birer çeviri metin olarak ele alınacaktır.
Keywords : Frankenstein, romanlaştırma, çeviri