Subtitle Translation: Cultural Components in the Translation of the Film Qu`est-ce qu`on a fait au bon Dieu?

Authors : Gülhanım ÜNSAL

Pages : 73-86

Doi:10.21497/sefad.515038

View : 14 | Download : 13

Publication Date : 2018-12-24

Article Type : Research Paper

Abstract :En eski çeviri türlerinden biri olan altyazı çevirisi, kaynak dildeki görsel-işitsel unsurların eşzamanlı olarak sınırlı bir süre içinde erek dile aktarılması olarak tanımlanabilir. Bu çeviri türünde, kaynak metni anlam ve bilgi kaybına uğratmadan, doğru ve anlaşılır bir biçimde, ses ve görüntüyle eşzamanlı olarak erek dile ve kültüre aktarmak gerekir. Dil içi ve diller arası türleri olan altyazı çevirisinde, kaynak metnin görsel-işitsel unsurları dilbilgisi ve sözdizim kurallarına uygun olarak kısa, sade, açık ve etkili bir biçimde en kısa sürede aktarmak gerekir. İzleyici, kaynak dilde duyduğunu, erek dilde okumaktadır. Kimi zaman filmin özgün sesiyle birlikte sunulan altyazı çevirisi bu yönüyle açık bir çeviridir, dolayısıyla eleştiriye açıktır. Bunun yanı sıra, diğer çeviri türlerinde olduğu gibi altyazı çevirisinde kültürel ögelerin aktarımında bir zorluk yaşandığı gözlemlenir. Benimsenen çeviri yaklaşımına bağlı olarak altyazı çevirisi erek kültüre yönelik olabilir ve farklı bir kültüre ait olan ürünle izleyici arasındaki yabancılaşma silinebilir. Bunun yanı sıra kaynak kültüre yönelik olabilir ve ürünle izleyici arasında bir yabancılaşma olabilir. Ancak, yabancı bir kültürün nasıl temsil edileceğine ve kültürel ögelerin çevirisinde nasıl bir strateji izleyeceğine karar verecek olan kişi çevirmendir. Bu noktadan hareketle, bu çalışmada altyazı çevirisinde kültürel ögeler çevirmen kararları doğrultusunda Venuti’nin yerlileştirme ve yabancılaştırma yaklaşımı ışığında incelenecektir. Bu amaçla ‘Qu`est-ce qu`on a fait au bon Dieu?’ adlı filmin kaynak dil Fransızcadan erek dil Türkçeye altyazı çevirisinde kültürel ögelerin aktarımında, çevirmenin hangi kısıtlamalara maruz kaldığı, hangi stratejileri izlediği ve ne tür kararlar aldığı saptanmaya çalışılmıştır.
Keywords : Altyazı çevirisi, kültürel öğeler, çeviri stratejileri, çevirmen