AHLATŞAH (ERMENŞAH) - GÜRCÜ MÜNASEBETLERİ

Authors : Erhan ATEŞ

Pages : 127-160

View : 13 | Download : 12

Publication Date : 2019-07-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahlatşahlar 1100 yılında Sökmen el-Kutbî tarafından Van Gölü’nün kuzeybatı sahilindeki Ahlat’ta kurulmuştur. Gürcü Krallığı bu dönemde Müslümanlardan bazı bölgeleri ele geçirmiş ve IV. David’in askerî reformları sayesinde siyasi ve askerî olarak oldukça güçlü bir ülke haline gelmişti. Ahlatşahlar ise en güçlü dönemlerine Nasıreddin II. Sökmen devrinde ulaşmışlardı. Ahlatşahlar ile Gürcüler arasındaki çıkar çatışmalarından dolayı, iki taraf arasındaki ilişkiler 1130’larda gerilmişti. Bunun ardından Ahlatşahlar diğer Müslüman beylikleri ile ittifak yapmışlar ve hep birlikte Gürcü birliklerini, Müslümanların topraklarından çıkartmak için bir dizi savaşa başlamışlardı. Bu mücadelelerden bazılarını Gürcü kuvvetleri kazanırken, bazılarını ise Türkler kazanmışlardır. 1160’larda iki taraf arasındaki ilişkilerin tekrardan gerildiği görülmektedir. Gürcülerin bazı önemli Müslüman şehirlerini ele geçirmelerinden sonra, Gürcülere karşı tekrar Müslüman beyliklerden meydana gelen koalisyonlar meydana getirilmiştir. İttifakların temel amacı, Gürcü Krallığı’nın gücünün yayılmasını engellemekti. Ahlatşahlar bu dönemde onlara karşı oluşturulan neredeyse bütün seferlere iştirak etmişlerdir. Bu mücadelelerin sonucunda Gürcü orduları ele geçirdikleri yerlerden çekilmek zorunda kalmışlardır. II. Sökmen’in oğlu olmadığından, Ahlatşahlar Devleti onun ölümünün ardından memlûk kökenli komutanlar tarafından idare edilmiştir. III. Giorgi’nin hayatını kaybetmesinden sonra, Kraliçe Tamara 1184 yılında tahta çıkmıştır. Bu dönemde Gürcü Krallığı’nın akınları çoğunlukla Ahlat ve çevresine yoğunlaşmıştı.  Eyyûbîler, son Ahlatşah’ın vefatının ardından, Ahlat halkının daveti ile 1207 yılında Ahlat’ı kontrol altına almışlardır.
Keywords : Ahlatşahlar, Gürcüler, Ahlat, II Sökmen, Eyyûbîler