XIX. Yüzyıl Ortalarında Umurlu’nun Demografik Yapısı

Authors : Aysun SARIBEY HAYKIRAN, Mehmet BAŞARAN

Pages : 636-658

Doi:10.21551/jhf.656674

View : 20 | Download : 25

Publication Date : 2019-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Arşiv belgeleri bir tarihçi için en başta gelen başvuru kaynaklarından olup, geçmişten bakarak günümüze ulaşan birinci elden kaynak ve tanıklardandır. Arşiv belgeleri içerisinde önemli bir yer tutan nüfus defterleri de sosyo-demografik özellikleri ile yaşanan yerin yani bir yerleşimin aydınlatılmasında vazgeçilmez bir özellik sunmaktadır. Yerleşim yerlerinin niceliksel ve niteliksel verilerini günümüze aktaran bu belgelerden olan nüfus defterlerinde Umurlu, Aydın Eyaleti’nin idaresindeki Aydın Sancağı dâhilinde bulunan Güzelhisar-ı Aydın Kazası’na bağlı bir köy durumundadır. Tımar, muhasebe ve avarız sayımları sonrasında, modern anlamda II. Mahmut zamanında yapılan, asker ve vergi kaynaklı olarak müslim ve gayrimüslimlerin kayıtlandığı bu sayım defterlerinden olan ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı’nda kayıtlı 1841 /1842 yılını içeren ve NFS. d. 03012 kodlu nüfus defterinin 1 ve 27. sayfaları arasında yer alan Umurlu Karyesi ele alınmış ve değerlendirme yoluna gidilmiştir. Defterde yer alan 205 hane reisinin özellikleri ile birlikte yaşları ve akrabalık durumunu içeren nitelikler, askerlik ve benzeri durumlar hakkında da ilk elden bilgi sahibi olunarak bir yerleşim yerinin tarihi geçmişini ile ilgili olarak önemli ayrıntılara ulaşmaya çalıştık.
Keywords : XIX Yüzyıl, Nüfus Defteri, Nüfus Sayımı, Umurlu Karyesi, Aydın Sancağı