Hayr Kelimesinin Tamlama İçerisinde Allah’a Atfen Kullanıldığı İfadeler ve Türkçeye Çevirisi

Authors : Havva ÖZATA, Zülfikar DURMUŞ

Pages : 29-49

Doi:10.31121/tader.1060615

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2022-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada “hayr + ism-i fâil” şeklinde formüle edilen ve Allah’a atfen kullanılan ifadelerin, an-lam alanı ve meallere yansıması üzerinde durulmaktadır. Bu ism-i fâiller “mâkir”, “râzık”, “fâsıl”, “hâkim”, “fâtih”, “ğâfir”, “râhim”, “vâris”, “münzil” ve “nâsır” şeklindedir. Kur’an’da zikredilen bu ifadelerin anlamının tespitinde hayr kelimesinin kullanım alanı ve Kur’an’da mevcut Allah ta-savvurunun dikkate alınması gerekmektedir. Bu minvalde Kur’an bütünlüğünün yanı sıra ifadelerin geçtiği ayetlerin bağlamı, ilgili ifadelerin anlam alanının tespitinde, özellikle inceleme yöntemi olarak benimsenmiştir. Nitekim hayr kelimesi, mutlak ve mukayyet anlamda iyilik ve üstünlük anlamlarını ihtiva etmektedir. Bu kelime eşi ve benzeri olmayan Allah için kullanılınca kıyas kabul etmeyen, mutlak anlamda bir üstünlüğü ifade etmektedir. Hayr kelimesinin geçtiği bu tamlamaların, mealler-de farklı şekillerde anlamlandırıldığı görülmüştür. Çalışmada ilahî murada uygun bir Allah tasavvu-runun zihinlere yerleştirilmesi ana hedefi doğrultusunda, ilgili ifadelerin en doğru şekilde meallere yansıtılması için bu terkipler tek tek ele alınmıştır. Bu amaçla özellikle Tefsir alanında ihtisas sahibi kişilerce hazırlanan sekiz Türkçe meal üzerinde hayr kelimesinin geçtiği bu terkipler incelenmiştir. İlgili meal çalışmalarının çoğunda özellikle lafzî çeviriye aşırı bağlılıktan bu tamlamaların anlam alanına uygun bir çevirinin yapılmadığı görülmüştür. Neticede hayr kelimesinin yer aldığı ilgili tam-lamaların, eşi ve benzeri bulunmayan Allah’ın sıfat ve fiillerindeki mutlaklığı göz önünde bulundu-rularak hiçbir varlık ile kıyas edilmeksizin çevrilmesi gerekmektedir.
Keywords : Tefsir, Kuran, Allah, Meal, Hayr