Cumhuriyet dönemi öncesinin roman algısına gerçekçilik odaklı bir bakış

Authors : Mecnun KANDEMİR

Pages : 99-115

Doi:10.1501/Trkol_0000000294

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2018-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Roman türü, Türk edebiyatında ilk örneklerini verirken bir dizi kuramsal tartışma da bu sürece eşlik etmiştir. Böylece, romanların mukaddimelerinde, onlara dönük eleştiri ve tanıtım yazılarında sıkça anılan bazı vurgular etrafında bir roman anlayışı gelişir. Romanın toplumsal, siyasal, ahlaki işlevi, dönüştürücü gücü ve romanda gerçeğin sunumu gibi izlekler bu anlayışın genel hatlarını oluşturur. Yapılan eleştiri ve roman hakkında sunulan kuramsal tekliflerin gelişimi incelendiğinde, romanın araçsal yönünün zamanla geri plana itildiği gözlemlenir. Tanzimat yazarlarından Servet-i Fünun romancısı Halit Ziya’ya kadar uzanan bu yetkinleşme sürecine yön veren önemli ölçütlerden birisi, “gerçekçilik” olmuştur. Halit Ziya’nın Aşk-ı Memnu insert ignore into journalissuearticles values(1899); adlı eseri, romanın bir kurgu ürünü ve gerçekçiliğin yöntemsel bir tercih olduğunun somut bir örneğini sunar. Bu makalede, Tanzimat’ın başlangıcından Batılı örneklerine uygun ilk romanın yazıldığı sürece değin romandan ne anlaşıldığı ve roman konusunda kuramsal yaklaşımlarını türlü vesilelerle ifade etmiş olan önemli yazarların görüşleri, gerçekçilik anlayışının gelişimi merkeze alınarak irdelenmeye çalışılacaktır
Keywords : Novel Theory, Realism, Turkish Novel, Novel And Functionality