DEYİMLİK YAPILAR HAKKINDA

Authors : Mustafa KORGA

Pages : 189-204

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2020-12-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Deyimler ait olduğu milletin hayat görüşünü, gelenek göreneklerini gelecek kuşaklara aktaran kalıplaşmış söz varlığı unsurlarındadır. Deyimler hakkında yapılan çalışmalar incelendiğinde araştırmacıların bazı görüş ayrılıkları içerisinde olduğu görülmüştür. Bu çalışmada araştırmacıların deyim tanımlarındaki farklılık tespit edilmiş, konu olan öbekler için yeni bir sınıflandırma denemesi yapılmıştır. Bu sınıflandırma için terminoloji oluşturulup söz konusu öbekler deyimlik yapı olarak adlandırılmıştır. En az iki kelimeden oluşması, kalıplaşma içerisine girmesi ve anlamsal değişime uğraması deyimlik yapıların ortak özelliği olarak belirlenmiştir. Deyimlik yapılar kendilerini oluşturan sözcüklerin deyimleşme derecelerine göre deyim ve deyimce alt başlıklarına bölünmüştür. Öbeklerin anlamsal değişimleri temel alınarak yapılan bu sınıflandırma denemesinde deyimlik yapılar bağlamdan ayrı düşünülemezdi. Bu yapıların örnek cümleleri Türk edebiyatının önde gelen yazar ve şairlerinden Hüseyin Nihal Atsız’ın altı roman ve bir şiir kitabından alınmıştır. Deyimlik yapıların anlamları için TDK’nin genel ağdaki sözlüğü kullanılmış, anlam üzerinde değişiklikler yapılmışsa belirtilmiştir.
Keywords : Deyimlik Yapı, Deyim, Deyimce, H Nihal ATSIZ