Bir Tercüme Metni Olarak Emir Buhârî`nin “Şerh-i Gazel-i Mevlânâ”`sı

Authors : Hassan Abdallah ALZYOUT

Pages : 1-27

Doi:10.53372/turkoloji.938178

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk mutasavvıf ve şairlerinden biri olan Mevlânâ`ya ait şiirler, Arap, Fars ve Türk kültürlerinde önemli bir yer kazanarak başta şerh ve tercüme olmak üzere farklı çalışmaların konusu olmuştur. Bu şiirlerden biri “Dûş vakt-i subh-dem der çarh pâyân yâftem” mısraıyla başlayan Farsça şiirdir. Şathiye türünde olup kimi şârihler tarafından gazel olarak nitelenirken diğerleri tarafından kaside olarak kabul edilen bu şiirin üzerinde birden fazla Türkçe şerh yazılmıştır. Türkçe olarak ilk defa Emîr Buhârî tarafından şerh edilen bu şiirin daha önce Osmanlı`da Yusuf b. Hamza el-Malâtî tarafından Arapça olarak da şerh edildiğini ve Emîr Buhârî`nin bu şiir üzerine yazdığı Türkçe şerhin bahsi geçen Arapça şerhin daha çok eksiltme ve özetleme yollarına başvurulmak suretiyle Türkçeye tercüme edilmesinden meydana geldiğini tespit etmiş bulunmaktayız. Başlıca iki bölüme ayırdığımız bu makalenin ilk bölümünde tercüme edilmiş olan Arapça şerh ve müellifi hakkında mümkün mertebe kısaca bilgi verdik. İkinci bölümünde ise Emîr Buhârî`nin eserini bir tercüme metni olarak inceledik.
Keywords : Emir Buhari, Mevlânâ gazeli, Malâtî, tercüme, Mevlânâ, şathiye