ÇENGİNÂMEDEN TAŞANLAR: ENDERÛNLU FÂZIL’IN ŞARKILARINDA ÇENGİLER

Authors : Esra BEYHAN, İlyas YAZAR

Pages : 236-248

Doi:10.37999/udekad.809716

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :18. yüzyılın Nedîm ve Sâbit çizgisine yakın görülen şairi Enderûnlu Fâzıl, kendi aşk maceralarını anlattığı Defter-i Aşk, kadınlar kitabı olarak nitelendirilen ve farklı milletlerden kadınların özelliklerinin anlatıldığı ve Osmanlı tarihinde toplatılmasıyla iz bırakan Zenannâme, 18. yüzyıl İstanbul`unun namlı köçeklerinin çeşitli vasıflarıyla anlatıldığı Çenginâme insert ignore into journalissuearticles values(Rakkasnâme); ve farklı milletlerden erkeklerin özelliklerinin anlatıldığı Hûbannâme eserleri yanında Divan Edebiyatı geleneği paralelinde, diğer eserlerine göre daha ağır başlı kaleme aldığı hacimli bir Divan`a sahiptir. Şairin eserleri içinde Divan, Defter-i Aşk ve Çenginâme’si kendi yaşantısından izler taşıdığı için ayrı bir yer tutmaktadır. Defter-i Aşk’ının Şehlevendim’i, Çenginâme’sinin Yasemen’i, Anton’u ve daha pek çok güzeli Divan’ının muhtelif manzumelerinde karşımıza çıkmakta hem şairin hem de İstanbul’un renkli yaşantısının izlerini taşımaktadır. Bu çalışmayla şairin Divan`ı ve Çenginâme`si ayrıntılı biçimde incelenerek betimsel bir araştırma yapılmış ve şairin Divan’ı ile Çenginâme’si arasında Fâzıl`ın şarkıları vasıtasıyla kurulan ilişkiyi ortaya koymak amaçlanmıştır.
Keywords : 18 yüzyıl, Divan Edebiyatı, Enderunlu Fazıl, Çenginame, Divan