Klasik Osmanlı Türkçesi Dönemine Ait Yazarı Bilinmeyen Ahlak Risalesi (Giriş-İnceleme-Metin)

Authors : İnan GÜMÜŞ

Pages : 286-301

Doi:10.37999/udekad.995793

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahlak kuralları toplumlara ve dönemlere göre değişiklik göstermekle birlikte temelde insanı ve toplumu belli kalıplar içerisinde tutarak düzeni sağlama işlevine sahiptir. İslam toplumları da özellikle Kur’an-ı Kerim ve sünnete dayalı olarak bir dizi ahlaki normlar geliştirmişler ve bunları çeşitli eserler aracılığıyla ortaya koymuşlardır. Ahlakla ilgili bilgiler doğrudan ahlak konusunun işlendiği eserlerde verilebileceği gibi başta din ve tasavvuf olmak üzere çeşitli başlıklar altında kaleme alınan eserlerde de ön plana çıkarılabilir. Bu anlamda Arap, Fars ve Türk edebiyatlarında ahlak konusu geniş bir yelpazede ele alınmıştır. Üzerinde çalıştığımız Ahlak Risalesi de bu doğrultuda ele alınabilecek eserlerdendir. Yazarı ve yazılış tarihi bilinmeyen eser, “Süleymaniye Kütüphanesi, Hacı Mahmut No. 6449/1” katalog bilgileriyle kayıtlıdır. Beş varaktan meydana gelen eserin her bir sayfasında on dokuz satır bulunmaktadır. İki kısımda değerlendirilebilecek eserin ilk kısmında genel ahlakla ilgili bilgiler verilmiş, ikincisinde ise ahlak konusuyla bağlantılı olarak Ahlak-ı Muhsinî’nin şükür babında yer alan Sultan Sencer ve derviş hikâyesinin öz bir çevirisi sunulmuştur. Bu çalışmada eserin tanıtımı ve çeviri yazıya aktarımının yanında dil ve içerik yönünden genel bir değerlendirmesine yer verilmiştir.
Keywords : ahlak, Klasik Osmanlı Türkçesi, Ahlak Risalesi, hikâye, Sultan Sencer ve derviş