NECÎB MAHFÛZ’UN MİRÂMÂR ADLI ROMANININ ARA DİL İNGİLİZCEDEN YAPILAN TÜRKÇEYE ÇEVİRİSİ İLE ARAPÇA KAYNAK METNİNİN KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEMESİ

Authors : Murat Özcan, Gürkan Dağbaşi, Yasin Murat Demir

Pages : 302-320

Doi:10.37999/udekad.1365043

View : 118 | Download : 128

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Mısırlı yazar Necip Mahfûz’un Mirâmâr adlı orijinali Arapça olan romanının ara dil İngilizceden Türkçeye yapılmış çevirisini incelemekte ve eşdeğerlik açısından değerlendirmektedir. Çevirinin kaynak dilden erek dile yapılan metinsel ve dilsel bir aktarım işlemi olduğu bilinmektedir. Geçmişten bugüne kadar çeviri diller ve kültürlerarasında bir köprü vazifesi görmektedir. Daha önce haberdar olunmayan bir durum, kültür, konu ve benzeri birçok şeyi çeviri tanıtmakta, tanınan şeylerin ise farklı boyutlarını aktarmaktadır. Çeviri sırasında her ifadeye eşdeğer bir sözcük ya da ifade bulmak bir çevirmen için kolay değildir. Her kültür kendisine has sözcükler, ifadeler barındırır. Çevirisi yapılan diller arasında çevirmenin anlam kaybı olmadan en yakın şekilde hedef dile aktarım sağlaması gerekmektedir. Kaynak metin ve hedef metin arasında ne kadar iyi eşdeğerlik sağlanırsa çeviri o kadar iyi olacaktır. Kaynak dili Arapça olan Mirâmâr romanı öncelikle İngilizceye çevrilmiştir. İngilizceden de Türkçeye çevrilmiştir. Bu şekilde araya başka bir dil girince birtakım anlam kayıpları oluştuğu tespit edilmiştir. Bu tarz anlam kayıplarının oluşmaması için Arapçadan Türkçeye yeniden çevrilmesi gerekmektedir. Ara dil kullanılarak yapılan çeviriler için de editoryal bir süreç izlenmesi tavsiye edilmektedir.
Keywords : Mirâmâr, Necip Mahfûz, Arapça, Eşdeğerlik, Ara dil, Anlam kaybı