- Uluslararası İdil - Ural ve Türkistan Araştırmaları Dergisi
- Volume:5 Issue:9
- TÜRKÇEDE BELİRSİZ ARTIKLI (KÜSURLU) SAYILAR
TÜRKÇEDE BELİRSİZ ARTIKLI (KÜSURLU) SAYILAR
Authors : Selahittin TOLKUN
Pages : 1-18
View : 13 | Download : 7
Publication Date : 2023-02-28
Article Type : Research Paper
Abstract :Türkçede sayı sıfatları asıl sayı sıfatı, sıra sayı sıfatı, kesir sayı sıfatı, üleştirme sayı sıfatı ve topluluk sayı sıfatı olarak sınıflandırılmakta ve bu sınıflandırmada “yetmiş küsur yaşında”, “yüz kadar insan” “kırkın üzerinde insan” gibi farklı sayı sıfatları bulunmamaktadır. Bu yazımızda biz, bunlardan “yüz küsur yaşında” için belirsiz artıklı insert ignore into journalissuearticles values(küsurlu); sayı sıfatı kavramını önermekteyiz. Dolayısıyla buradaki sıfat olan kısmı isim olarak da belirsiz artıklı insert ignore into journalissuearticles values(küsurlu); sayılar olarak adlandırmaktayız. Gerek tarihî gerekse günümüz Türk lehçelerinde genelde on ve üstü insert ignore into journalissuearticles values(on, yirmi … yüz, bin, yüz bin, milyon, milyar vb.); sayılarından sonra nispeten önemsiz sayılan kısımlar yuvarlanarak ifade edilirken değişik kelimelerden yararlanılmaktadır. Günümüz Türkiye Türkçesinde yazı dilinde bu amaçla Arapça kökenli küsur kelimesi kullanılır. Türkiye Türkçesi konuşma dili yanında diğer birçok lehçede ve tarihî Türk yazı dillerinde ise “kaç, ne kadar” anlamlarındaki soru kelimeleri veya “bu kadar, o kadar” anlamlarına gelen sıfatların kullanıldığı görülmektedir. Bunlar içinde ne yaygın olanı nice “kaç, ne kadar” soru sıfatı ve değişkeleridir. Bizim belirsiz artıklı insert ignore into journalissuearticles values(küsurlu); sayılar olarak adlandırdığımız bu sayılar Türkçede esasen bir tür sayı sıfatı görevini üstlenmektedirler. Tarihî ve günümüz Türk yazı dilleri yanında özellikle Kırgız kültürünün ansiklopedisi niteliğindeki Manas destanında “kaç” anlamındaki neçe ve kança kelimeleriyle belirsiz artıklı insert ignore into journalissuearticles values(küsurlu); sayılar türetilmesi bizlere Türkçenin böyle bir ifadeye bir ihtiyaç duyduğunu ve bu ihtiyacı da yine Türkçe kelimelerle karşıladığını göstermektedir. Klasik dönem şiirinde yüz, bin ve yüz bin sayıları gerçek anlamı dışında çokluk, aşırılık, mübalağa ifadesi taşır. Aynı şekilde bu sayılar belirsiz artıklı insert ignore into journalissuearticles values(küsurlu); sayılara dönüştürüldüğünde insert ignore into journalissuearticles values(ör.: yüz nece yara, bin kaç yıl vb.); ortaya çıkan sayı artık “çoktan da çok, en çoktan da çok” gibi bir anlam bildirmektedir. Dolayısıyla belirsiz artıklı insert ignore into journalissuearticles values(küsurlu); sayıların kimi zaman mübalağayı daha mübalağa etmek için kullanıldığı söylenebilir.Keywords : artıklı küsurlu, sayılar, belirsiz artıklı küsurlu, sayılar, miktar bildiren soru kelimelerinin farklı işlevleri, Klasik Türk şiirinde belirsiz artıklı insert ign