Tefsir Literatüründe Elest Bezmi

Authors : Muhammed COŞKUN

Pages : 97-120

Doi:10.1501/Ilhfak_0000001454

View : 30 | Download : 21

Publication Date : 2016-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makale, Kur’an’ın 7/el-Arāf:172-173 ayetlerinde insan türü henüz dünyaya gelmeden önce kendilerinden Allah’ı Rab olarak bileceklerine dair bir söz (mīs̱āḳ) alındığına dair ifadelerin tefsir literatüründe nasıl işlenmiş olduğunu ele almaktadır. Söz konusu anlatımda geçen olay gelenekte elest bezmi olarak bilinmektedir. Allah’ın insanlardan söz alması hususu tefsir geleneğinde çeşitli şekillerde yorumlanmış ve bu olayla ilgili anlatımın temsîl mi yoksa gerçek mi olduğu konusunda ihtilaf yaşanmıştır. Hadisenin somut bir vakıa olarak gerçekleştiğini savunan görüşler genellikle rivayetlere dayanmaktadır. Karşıt görüşte olanlar ise ilgili ayetleri insan fıtratında Allah’ın varlığı ve birliği gibi hususlara iman etme yetisinin mevcut olduğuna dair bir anlatım olarak değerlendirmiş ve ilk görüş kabul edildiği takdirde ortaya çıkacak teorik problemlere vurgu yapmışlardır. Çalışma, literatürdeki tartışmaları tarafların argümanları ve kelamcıların yaklaşımlarıyla birlikte sunmakta ve sûfîlerin konuya ilişkin kendilerine özgü işârî yorumlarına yer vermektedir
Keywords : Elest Bezmi, ḳālū belā, mīs̱āḳ, mîsâk, ruhlar alemi