Aydınlıkta Saklanan Bir Ayet: ve inneke le-‘alā ḫuluḳin ‘aẓīm (68/el-Ḳalem: 4) Ayeti Çerçevesinde Ḫuluḳ Kavramını Yeniden Düşünmek

Authors : Suat KOCA

Pages : 27-58

Doi:10.1501/Ilhfak_0000001415

View : 29 | Download : 23

Publication Date : 2014-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :El-Ḳalem suresinin 4. ayetinde geçen ve-inneke le- alā ḫuluḳin aẓīm ifadesindeki ḫuluḳ sözcüğü, tefsir külliyatının ve genel dini literatürün pek çoğunda Hz. Peygamber’in yüksek ahlaki karakteriyle ilişkilendirilmiştir. Ancak ayette geçen ḫuluḳ sözcüğünün ahlakla ilgili bir çağrışıma sahip olduğunu destekleyecek tutarlı ve geçerli bir veriden bahsetmek güçtür. Buna karşın nuzūl sebebi, siyak-sibakı, Kur’an bütünlüğü içindeki yeri, tefsir rivayetleri, vucūhneẓā ir literatürü ve dilsel tespitler gibi veriler ışığında ḫuluḳ kelimesinin, doğrudan veya dolaylı olarak, ‘din’ kavramıyla ilişkilendirildiği görülmektedir. Bu makale, ḫuluḳ kelimesinin tarihsel semantiğinin netleştirilmesine yönelik bir analiz sunmakta ve sonuç olarak el-Ḳalem suresinin 4. ayetteki ḫuluḳ sözcüğünün –yaygın ve popüler kanaatin aksine— Hz. Peygamber’in ahlakî karakteriyle ilgili olmadığını, bilakis onun büyük ve kadim bir dinî gelenek üzerinde bulunduğunu ifade ettiğini ileri sürmektedir
Keywords : Ḫuluḳ, Peygamberin Ahlakı, Dinî Gelenek, el Ḳalem Suresi 4 ayet, eş