ENDERUNLU HASAN YÂVER’İN DİVÂNINDA TABİAT UNSURLARI

Authors : Mikail KOŞTAN

Pages : 91-136

View : 18 | Download : 11

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Tabiat kelimesi Arapça tab’ kökünden türemiştir. Varlık mutlak ve süreli olmak üzere iki yönlüdür. Tabiat yaratıcı güç tarafından yaratılan hareketler dizisidir. Tabiat, mazmûnların en önemli kaynağıdır. Enderunlu Hasan Yâver 18. Yüzyılın ikinci yarısında yaşamış bir Divan şairidir. Şiirlerinde saf ve duru bir üslup kullanan Yâver, âşıkane şiirler yazmıştır. Şiir bir duygular abidesidir. Şair, bu abideyi kendi hüzün ve sevinçleri ile inşa etmiştir. Yâver, şiirlerinde soyut somut ilişkisini iyi kurmuş ve kendi duygularını tabiata benzeştirerek anlatmıştır. Yâver tabiata bir âşık gözüyle bakmış, tabiattaki her bir güzellik unsurunu sevgiliye benzetmiştir. Yâver’in aşk anlayışı yüzyıllarca işlenmiş bir anlayışın devamıdır. Yâver tabiata tıpkı kendi üstatları gibi kendi seleflerinin gözüyle bakmıştır. Yâver divanında dört unsuru, hayvan ve bitkileri, vakit ve mevsimleri, koku ve renkleri âşıkane bir üslupla ele alınmıştır. Yâver’in divanında en fazla kullandığı unsur ateştir. Ateş, hararetin, aşkın ve dinamizmin bir sembolüdür. Yâver’in tabiat anlayışı statik değil dinamiktir. Çalışmamızda Enderunlu Hasan Yâver’in divanındaki tabiat unsurları tespit edilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Divân, Yâver, Tabiat, Dört Unsur