Soğdca Bazı Sözcüklerin Eski Uygurcadaki İmlası

Authors : Özlem AYAZLI

Pages : 1-25

Doi:10.46614/ijous.743040

View : 24 | Download : 15

Publication Date : 2020-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Eski Uygurcada Çinceden, Toharcadan, Sanskritçeden, Soğdcadan ödünçleme bazı sözcükler bulunmaktadır. Bu makalede, Soğdcadan Eski Uygurcaya geçmiş bazı sözcükler üzerinde durulmakta ve bu sözcüklerin Uygurcadaki imlası gösterilmektedir. Çalışma; Giriş, Eski Uygurcadaki Bazı Soğdca Sözcükler ve Sonuç olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm eski Türklerde Soğd etkisinin kısaca açıklandığı giriş bölümüdür. Çalışmanın ikinci bölümünde Eski Uygurcada tespit edilen bazı Soğdca sözcükler üzerinde durulmaktadır. Bu sözcükler şöyledir: avant “sebep, neden”, avtadan “Manihaist piskopos, papaz”, ažun “çocuk, varlık, yaşam”, dentar “ rahip, keşiş, seçilmiş, seçkin”, didim “ taç”, äzrua “Zurvan Tanrı insert ignore into journalissuearticles values(M);, Brahma Tanrı insert ignore into journalissuearticles values(B);”, frešti “melek, haberci, ulak, havari”, gav “inek, sığır”, hormuzta “Hormuzta Tanrı insert ignore into journalissuearticles values(M);, Indra Tanrı insert ignore into journalissuearticles values(B);”, känt “şehir”, miḍik “ruhban sınıfından olmayan, sıradan”, nizvani “ihtiras, tutku”, nom “kanun, kutsal kitap”, noš “çok lezzetli yiyecek veya içki”, pra “bayrak”, sarvag “kule”, šamnanč “rahibe”, šinsert ignore into journalissuearticles values(i);mnu “şeytan, zerdüştlük dininde kötülük ve karanlık tanrısı”, šük “sessiz, sakin”, tamu “cehennem”. Ayrıca çalışmanın bu bölümünde Uygurca metinlerdeki Soğdca sözcüklerin  orijinal biçimi, harf, yazı çevrimi ve Çince denkliği verilmektedir. Çalışmanın son bölümünde ise incelenen söz konusu sözcüklere dayanılarak Soğdca ve Uygurca imla arasındaki nüanslar açıklanmaktadır.
Keywords : Eski Uygurca, Soğdca, Çince, İmla