On the Origin and Age of the Arıburnu Beachrock, Gelibolu Peninsula, Turkey

Authors : AHMET EVREN ERGİNAL, NAFİYE GÜNEÇ KIYAK, MUSTAFA BOZCU

Pages : 803-819

View : 22 | Download : 14

Publication Date : 0000-00-00

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada Gelibolu Yarımadası’nda, Arıburnu kıyılarındaki yalıtaşı oluşumu arazi verileri, ince kesit yorumlamaları, ICP-AES, EDS ve SEM analizleri ve OSL yaşlandırması ile ele alındı. Analizler yalıtaşı çimentosu içinde Si, Ca, Mg, K, Fe, Al ve Na gibi ana ve iz elementlerin nispeten farklı oranlarda bulunduğunu göstermektedir. Bileşimde Si insert ignore into journalissuearticles values(36.2%); ve Ca insert ignore into journalissuearticles values(32.68%); egemendir. Yalıtaşları bol kırıklı ve kırılgan, toplam 80 cm tabaka kalınlığına sahip olup, en yüksek seviyede +60 cm’den deniz içinde –1 m’ye kadar takip edilirler. Düşey kesitte çakıltaşlarından litik arkoza geçişlidirler. Toplam CaCO3 miktarı 59.08% ve 36% arasında değişir. EDS analizlerine gore çimento maddesi yüksek magnezyum kalsittir. SEM analizlerine göre çimento maddesinde 4 ana morfoloji tanımlanmıştır; insert ignore into journalissuearticles values(1); mikritik tabakalar, insert ignore into journalissuearticles values(2); kriptokristalin boşluk dolgusu çimento, insert ignore into journalissuearticles values(3); menisküs çimento ve insert ignore into journalissuearticles values(4); mikrobial çimento. Bu çimentolar, çimentolanmanın izleyen bir devresinde karbonat bakımından zengin meteorik sularca meydana getirildiğini gösteren menisküs çimento hariç, denizel freatik koşullarda geliştiğini göstermektedir. Kıyı çizgisi gerisindeki plaj kumları altından çıkarılan 5 örneğin ‘optik uyarımlı ışınım tekniği insert ignore into journalissuearticles values(OSL);’ yöntemi ile yaşlandırması yapıldı. Analizler yalıtaşının oluşum yaşı için minimum 1.42±0.20 bin yıl ve maksimum 2.28±0.28 bin yıl yaşlarını vermektedir.
Keywords : yalıtaşı, karbonat çimento, gelgit içi taşlaşma, diyajenez, Gelibolu Yarımadası, Türkiye