Osmanlı Dönemi Batumlu Âlimler ve Arap Dili Konulu Eserleri: Mirzazâde Mehmed Sâlim Örneği

Authors : Murat SULA

Pages : 1-26

View : 7 | Download : 8

Publication Date : 2018-09-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede, Batumlu bir aileden gelen Osmanlı dönemi Arap dili  âlimi Mirzazâde Mehmed Sâlim Efendi’nin hayatı ile başta Arap Dili konulu olmak üzer eserlerinin tanıtımı amaçlanmıştır. Sâlim Efendi, on beş yaşlarında Batum’dan İstanbul’a göç eden Şeyhülislam Miza Mustafa Efendi’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1722); yedinci çocuğu olarak 1688 yılında İstanbul’da doğmuştur. İlk eğitimini mahalle mektebinden almaya başlamış ve ardından döneminde geçerli olan sisteme göre tahsiline devam etmiştir. Resmi ve özel hocaların yanında babasından da farklı zaman dilimlerinde okuyarak eğitimini sürdürmüştür. Erken yaşta mülazim olan Sâlim Efendi, 1714 tarihine kadar farklı medreselerde müderrislik görevlerinde bulunmuş ardından kadılık görevini tercih etmiş ve Rumeli kazaskerliğine kadar yükselmiştir. Daha çok Tezkiretü’ş-şuarâ ’siyle meşhur olan müellif, başta Arap dili olmak üzere farklı konularda irili ufaklı telif kitapların yanında şerh ve haşiye türünden çalışmalar da kaleme almış ancak bunların bir kısmı günümüze ulaşamamıştır. Bu tür çalışmaların haricinde Salim Efendi, döneminde devlet tarafından yürütülen ve desteklenen tercüme heyetlerinin birinde görev almış ve Bedreddin Aynî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 855/1451); tarihinin birkaç bölümünü Türkçeye aktarmıştır. Dönemin önemli bilginlerinden olan Sâlim Efendi, Rumeli kazaskerliği görevinden sonra emeklilik dönemini sürdürürken 1743 tarihinde vefat etmiş ve İstanbul’da Kalenderhane Camii yakınındaki mezarlığa defnedilmiştir. 
Keywords : Batum, Lale Devri, Mirzazâde Mehmed Sâlim, Osmanlıda Tercüme Faaliyeti