Uluslararası Barış ve Güvenliğin Korunmasında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun İşlevinin Arttırılması

Authors : Berdal ARAL

Pages : 7-19

View : 5 | Download : 5

Publication Date : 2010-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Birleşmiş Milletler insert ignore into journalissuearticles values(BM); Güvenlik Konseyi’nin uluslararası barış ve güvenliği koruma konusunda kendisinden beklenen işlevleri yerine getiremediği artık açıkça görülmektedir. BM’in bu en fazla güç sahibi olan organı, Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı kutuplaşması nedeniyle uluslararası barışa zarar veren bir silahlı işgal ya da saldırganlık durumlarında sürekli üyelerden birinin insert ignore into journalissuearticles values(ABD, Sovyetler Birliği, İngiltere, Fransa ve Çin); vetosu nedeniyle genellikle durumun gerektirdiği etkin tedbirleri almaktan uzak kalmıştı. Soğuk Savaş sonrasında ise çift kutuplu sistemin tarihe karışması ve Sovyetler Birliği’nin dağılması neticesinde, BM Güvenlik Konseyi’nin, ABD’nin ve çoğu zaman onunla eşgüdüm içinde hareket eden İngiltere ve Fransa gibi güçlerin güdümüne girdiği görülmüştür. Bu durum bu organın uluslararası barışa zarar veren saldırgan fiiller karşısında tutarlı ve ilkeli bir tutum almasını âdeta imkânsız kılmıştır. Bütün bunların yanı sıra, BM Güvenlik Konseyi’ndeki sürekli üyelik mekanizmasının yol açtığı ayrımcılığın ‘devletlerin eşitliği’ fikriyle bağdaşmadığı açıktır. O nedenle uluslararası barış ve güvenliğin daha etkin bir şekilde korunabilmesi için, her devletin bir oy hakkına sahip olması itibariyle ‘temsilî niteliği Güvenlik Konseyi’nden çok daha fazla olan BM Genel Kurulu’nun bu konudaki yetkilerinin arttırılması uygun olacaktır. Bu makalede, BM Genel Kurulu’nda 1950 yılında kabul edilen ‘Barış için Birlik’ kararının, bu organa, uluslararası barış ve güvenliği tehlikeye atan savaş, saldırganlık ve savaş tehdidi gibi durumlarda, BM Kurucu Antlaşması’nda mevcut olmayan ek bir yetki verdiğinden hareketle, Genel Kurulun bu tür kriz durumlarında Güvenlik Konseyi ile eşgüdüm halinde hareket etmesine imkân verecek yeni yetkilerle donatılmasının uygun olacağı ve bunun da BM örgütüne olan güveni arttıracağı ileri sürülmektedir
Keywords : Uluslararası barış ve güvenlik, BM Güvenlik Konseyi, sürekli üyeler, veto mekanizması, Barış İçin Birlik kararı, Soğuk Savaş sonrası dönem, BM Genel Kurulu