ŞİİR ÇEVİRİSİNDE KARŞILAŞILAN ZORLUKLAR: PARMAKSIZ’IN SEÇME ŞİİRLERİNİN FRANSIZCAYA ÇEVİRİLERİ ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Ceylan YILDIRIM, Burak DURMUŞ

Pages : 35-56

Doi:10.33692/avrasyad.590566

View : 21 | Download : 14

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Geçmişten günümüze, genel olarak, şiir çevirisinin olanaklılığı / olanaksızlığı şeklinde iki kutuplu tartışmalar süregelse de şiir çevirisi, mevcut örnekleriyle somut bir gerçeklik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte, şiir çevirisinin zorlukları, çeviri sürecinde ciddi sorunlara neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, kendi çeviri deneyimimiz aracılığıyla, şiir çevirisinde karşılaşılan zorlukları açığa çıkarmak ve çevirmen kararlarımızı etkileyen çeviri yaklaşımımızı ortaya koymaktır. Çalışmanın önemi, şiir çevirisi deneyimimize dayanan böyle bir çalışmanın çıktılarını paylaşarak çeviri alanına, daha özelde şiir çevirisine katkı sağlama çabamızdan kaynaklanmaktadır. Çalışmada yapılan değerlendirme, Parmaksız‟ın tarafımızdan seçilen 33 şiiri ile bu şiirlerin Fransızca çevirilerini içeren, Dinle Kuşların Sesini / Écoute le chant des oiseaux başlıklı Türkçe-Fransızca iki dilli şiir derlemesindeki şiirleri kapsamaktadır. Türkçeden Fransızcaya şiir çevirisinin önündeki zorluklar neler olmuştur? Karşılaşılan sorunlara çözüm bulunabilmiş midir? Sorunların çözümünde hangi yöntemlere başvurulmuştur? Yapılan değerlendirme neticesinde, çeviri sürecinde, özellikle şaire özgü kavramlar ile bazı kültürel kavramların sorun yarattığı görülmüştür. Türkçe ve Fransızcanın sesbilim, biçimbilim ve sözdizimsel yapılarının farklı olması, Türkçe şiirlerdeki ahengin, ritmin, şiirsel deyiş tavrının ve dize yapısı öğelerinin Fransızca çevirilerde korunarak aktarılmasında sorunlara neden olmuştur. Tüm bu sorunlara rağmen, estetik iletim ölçüt alınarak, şiirlerin kaynak dilde yarattığı etkinin erek dilde yaratılmasına özen gösterilmiştir. 
Keywords : Parmaksız, şiir çevirisi, çeviri yaklaşımı, estetik iletim, çeviride yaratıcılık