Doğu Türkistan’daki Köy Adlarının Değiştirilmesinin Toplumdilbilim Açısından İncelenmesi

Authors : Adilcan Eruygur

Pages : 221-241

Doi:10.54316/dilarastirmalari.1507981

View : 60 | Download : 57

Publication Date : 2024-11-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Çin hükümetinin Doğu Türkistan\'daki köy adları nı sistematik olarak değiştirme politikasını toplum dilbilim açısından değerlendirmektedir. Çin hükümeti, Doğu Türkistan\'da Uygur Türklerinin kültürel, dini ve tarihi kimliklerini ortadan kaldırmayı hedefleyen kapsamlı bir asimilasyon politikası yürütmektedir. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) ve Norveç merkezli Uyghur Hjelp\'in sağladığı veriler, yaklaşık 630 köy adının dini, tarihi veya kültürel adlardan Çin Komünist Partisi\'nin ideolojik değerlerini yansıtan isimlere değiştirildiğini ortaya koymaktadır. Bu makale, köy adlarının değiştirilmesinin Uygur kimliği ve kültürel mirası üzerindeki etkilerini toplum dilbilim, postkolonyal teori ve Antonio Gramsci’nin kültürel hegemonya kavramları çerçevesinde incelemektedir. Çalışmanın teorik çerçevesi, dil ve kimlik arasındaki bağlantıyı irdeleyerek, yer adlarının toplumsal hafıza ve kimlik üzerindeki önemini tartışmaktadır. Metodoloji bölümünde, HRW ve Uyghur Hjelp tarafından 2009-2023 yılları arasında toplanan veriler analiz edilerek köy adlarının değiştirilmesinin istatistiksel değerlendirmesi yapılmıştır. Bulgular, Uygur Türkçesindeki köy adlarının Çince isimlerle değiştirilmesinin dilsel asimilasyon, sosyal ve psikolojik baskılar ve kültürel kimlik erozyonu gibi çeşitli olumsuz etkiler yarattığını göstermektedir.
Keywords : Toplum Dilbilim, Yer Adları, Uygur Türkçesi, Çince, Asimilasyon