Bazı turunçgil genotiplerinden tetraploid bitki elde edilmesi

Authors : Berken ÇİMEN, Turgut YEŞİLOĞLU, Meral İNCESU, Bilge YILMAZ, Yıldız AKA KAÇAR

Pages : 175-188

Doi:10.16882/derim.2016.267423

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2016-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyada ve ülkemizde turunçgil çeşit geliştirme programlarının en güncel hedefi çekirdeksiz yeni çeşitlerin geliştirilmesidir. Turunçgillerde çekirdeksizlik doğal ve yapay mutasyonlarla sağlandığı gibi, diploid ebeveyn bitkiler veya diploid ve tetraploid ebeveyn bitkiler arasında gerçekleşen melezlemeler yoluyla da sağlanmaktadır. Bu nedenle çekirdeksizlik ıslahı çalışmaları açısından, turunçgil gen kaynaklarında doğal olarak bulunmayan tetraploid bireylerin üretilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma, ploidi ıslahı yoluyla çekirdeksiz yeni turunçgil çeşitlerini geliştirmek amacıyla tetraploid bitki elde edilmesine yönelik olarak planlanmıştır. Çalışmada, Klemantin 22D mandarini, W. Murcott mandarini ve Moro kan portakalı genotipleri kullanılmış ve bu genotiplerin aşı kalemlerine kolhisin uygulamasının tetraploid bitki elde edilmesine etkileri araştırılmıştır. Aşı kalemlerine %0.0, %0.2, %0.4, %0.6 ve %0.8 dozlarında 4, 6 ve 8 saat süreyle kolhisin uygulaması gerçekleştirilmiştir. Kolhisin uygulamaları sonucu elde edilen bitkilerde canlılık oranı insert ignore into journalissuearticles values(%); belirlendikten sonra tüm bitkilerden alınan yaprak örneklerinde flow sitometri yoluyla ploidi analizi yapılmıştır. Ayrıca tetraploid bitkilerde stomal gözlemler insert ignore into journalissuearticles values(stoma yoğunluğu, uzunluğu, genişliği, büyüklüğü ve indeksi); yapılarak diploid bitkiler ile karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda, Klemantin 22D aşı kalemine 6 saat süreyle %0.4 dozunda yapılan uygulama sonucu bir adet tetraploid insert ignore into journalissuearticles values(4x); bitki elde edilmiştir. Ayrıca W. Murcott mandarini ve Moro Kan portakalı çeşitlerinden mixoploid insert ignore into journalissuearticles values(2x+4x); bitkiler elde edilmiştir.
Keywords : Turunçgil, Kolhisin, Flow sitometri, Stomatal özellikler