Ceza Mahkemesi Tarafından Ceza Verilmesine Yer Olmadığına İlişkin Kararın Hukuk Mahkemesi Kararlarına Tesiri

Authors : Derya Belgin GÜNEŞ

Pages : 185-216

View : 10 | Download : 16

Publication Date : 2019-06-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, ceza mahkemesinden verilen ve esasa ilişkin nihaî bir karar olan ceza verilmesine yer olmadığı kararının, hukuk mahkemesi bakımından bağlayıcı etkisi ele alınmaktadır. Bağlayıcı etki olarak söz konusu kararın öncelikle hukuk mahkemesi bakımından kesin hüküm etkisi incelenmektedir. Ceza verilmesine yer olmadığı kararının hukuk mahkemesindeki etkileri hakkında hukukumuzda açık ve genel bir düzenleme mevcut değildir. Bu nedenle Türk Borçlar Kanunu’nun 74. maddesi ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 214. maddesinin yorumlanarak ceza verilmesine yer olmadığı kararının hukuk mahkemesi bakımından kesin hüküm etkisinin izah edilmesi gerekir. Bununla beraber ceza verilmesine yer olmadığı kararının verilme sebepleri tek tek ele alınarak hukuk mahkemesindeki etkisinin incelenmesi de gerekir. Ceza verilmesine yer olmadığı kararı, fiilin hukuka aykırılığı ve failin o fiili işlediği hususlarında hukuk mahkemesi bakımından bağlayıcı iken ceza verilmesine yer olmadığı kararının verilme gerekçeleri bakımından hukuk mahkemesi bağlı değildir. Ceza verilmesine yer olmadığı kararının hukuk mahkemesi bakımından bağlayıcı olmadığı haller de bu çalışma kapsamında incelenmektedir. Ceza verilmesine yer olmadığı kararının hukuk mahkemesi bakımından bağlayıcı olduğu bir diğer husus ise unsur etkisidir. Ceza verilmesine yer olmadığı kararı, hukuk mahkemesinde yargılamanın yenilenmesi sebebi oluşturuyorsa, usûlî bir unsur etkisine sahip olmaktadır. Son olarak ceza zamanaşımının daha uzun olması halinde, ceza verilmesine yer olmadığı kararının haksız fiil zamanaşımını uzatıcı etkiye sahip olup olmadığı konusu da işlenmektedir. 
Keywords : Hukuk mahkemesi, Ceza mahkemesi, Ceza verilmesine yer olmadığı kararı, Kesin hüküm etkisi, Unsur etkisi, Bağlayıcı etki