Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması Kurumunun Ağır Tehlike Arz Eden Salgın Hastalık Hali Bakımından Elverişliliğinin Değerlendirilmesi

Authors : Nil KARABAĞ BULUT

Pages : 517-561

Doi:10.26650/mecmua.2020.78.2.0010

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2020-10-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk Medeni Kanunu’nda bir vesayet tedbiri olarak düzenlenmiş olan koruma amacıyla özgürlü-ğün kısıtlanması kurumu, kişisel korumaya ihtiyaç duyan gerçek kişilerin TMK m 432 hükmünde sayılan şartlarla belirli bir kuruma zorla yerleştirilmelerini veya belirli bir kurumda zorla alıkonul-malarını düzenlemektedir. Özgürlüğün belirli bir kuruma yerleştirilmek veya orada alıkonulmak amacıyla kısıtlanması, kişinin ihtiyaç duyduğu kişisel korumanın sağlanması amacına yöneliktir. Bir kişinin özgürlüğünün bu şekilde kısıtlanması, koruma ihtiyacının TMK m 432 hükmünde sayı-lan zayıflık halleri dolayısıyla ortaya çıkmış olmasına bağlıdır. Türk Hukuku’na ilk defa 4721 sa-yılı Türk Medeni Kanunu ile girmiş olan bu tedbir, vesayet hükümleri arasında yer almakla birlik-te, uygulanması için öngörülen şartlar itibariyle, ilgili kişinin korunmasından ziyade toplumun ko-runmasına hizmet edecek şekilde düzenlenmiştir. Kanun koyucu, TMK m 432 hükmünde sayılan zayıflık halleri dolayısıyla ortaya çıkan koruma ihtiyacının karşılanmasını, ilgili kişinin toplum için tehlike oluşturması şartına bağlamış görünmektedir. Bunun yanı sıra, hükümde sayılan zayıflık hallerinden ağır tehlike arzeden bulaşıcı hastalık dolayısıyla kişi özgürlüğünün kısıtlanması, başlı başına toplumun korunması amacına hizmet etmektedir. Kanun koyucu, koruma amacıyla özgür-lüğün kısıtlanmasına ilişkin hükümler arasında zorla tedaviye yer vermemiştir. Özellikle, korunma ihtiyacının ayırt etme gücünün bulunmaması dolayısıyla ortaya çıkmış olduğu hallerde zorla teda-vi, kısa sürede kişinin korunma ihtiyacının ortadan kalkmasını sağlayabilecektir. Kanun koyucu-nun TMK m 432 vd hükümlerinde bu yönde bir düzenleme getirmemiş olması, ayırt etme gücü olmayan kişilerin ömür boyu bir kurumda kalmaları sonucunu doğurabilecektir. Buraya kadar ifa-de edilen sebepler, koruma amacıyla özgürlüğün kısıtlanması kurumunun vesayet kurumu ile ön-görülen amaçlara uygun bir şekilde, özellikle şartları itibariyle yeniden düzenlenmesini gerektir-mektedir. Çalışmanın amacı, TMK m 432 hükmü kapsamında öngörülmüş olan şartların bu açıdan değerlendirilmesidir.
Keywords : vesayet, koruma amacıyla özgürlüğün kısıtlanması, kişi hürriyeti, zorla tedavi, ağır tehlike arzeden bulaşıcı hastalık