Geçici Koruma ve Mülteci Yükünün Paylaşılmasındaki Normatif Boşlukların Giderilmesiyle Ilgili Öneriler

Authors : Ümmühan Elçin ERTUĞRUL

Pages : 655-682

View : 22 | Download : 14

Publication Date : 2022-07-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, uluslararası mülteci rejiminde bir paradigma değişikliği yani mülteci yükü paylaşımının, güvenlik odaklı devlet merkezinden; insan hakları odaklı, uluslararası toplum merkezine kaydırılması önerilir. Ayrıca, geçici koruma ve mülteci yükü paylaşımına ilişkin normatif boşlukları doldurmak için öneriler sunulur. Menşe ülkesinde zulüm gören kişilerin başka ülkelere sığınması ya da sığınma araması bir insan hakkıdır. Ancak bu durum, mevcut mülteci rejimine göre, devletler için uluslararası bir yükümlülük oluşturmaz. Şöyle ki, mülteci kabulü, ev sahibi devletlerin münhasır egemenliği dahilindedir ve tamamen ev sahibi devletlerin takdirine bırakılmıştır. Devletler genellikle, güvenlik, sosyal ve ekonomik durum ve benzeri kaygılar nedeniyle, ülkelerine mülteci almaktan kaçınmaktadırlar. Bunun sonucu olarak da mülteci yükü çok az sayıda devletin omuzlarına kalmaktadır. Çalışma, geçici korumanın da dahil olduğu mülteci yükünü, bir bütün olarak uluslararası topluma yükler. Mülteci yükünün paylaşımının, bir bütün olarak uluslararası toplumun menfaatine olan jus cogens kural olduğunu ve bundan herkese karşı ileri sürülebilen erga omnes yükümlülük doğduğunu savunur. Erga omnes yükümlülük, mülteci yükünün paylaşılması jus cogens kural kabul edilmese dahi söz konusu olabilecektir. Mülteci yükünün paylaşımında Kolektif Hareketin Mantığı ve Mahkum İkilemi, göz önünde tutulmuştur. Bu çalışma ayrıca, Hart’ın “kısıtlamaların karşılıklılığı” teorisine göre, mülteci yükünü paylaşan devletlerin, diğerler devletlerden talep edebilecekleri nisbi haklarının olduğunu iddia eder. Çalışmanın konusu, Friedmann’ın, uluslararası toplum ve dolayısıyla uluslararası hukukun değişimine dayandırılmıştır.
Keywords : Geçici Koruma, Mülteci Yükünün Paylaşılması, Jus Cogens, Erga Omnes Yükümlülük, Kısıtlamaların Karşılıklılığı Teorisi, Uluslararası Mülteci Hukuku