Evrensel İletişim Hayalinde Bir Osmanlı Aydını: Hüseyin Tevfik
Authors : Sevda Kaman
Pages : 113-128
Doi:10.54462/kadim.1313879
View : 107 | Download : 95
Publication Date : 2024-04-15
Article Type : Research Paper
Abstract :Yapma dil projelerinin birçoğunda sözlü/yazılı iletişime elverişli, kolay ve çabuk öğrenildiği iddia edilen yeni bir dil inşa edilirken bazılarında pasigrafi ve kriptolojiye dayalı yazılı iletişim esas alınmıştır. Osmanlının kozmopolit yapısının, ana dillerinden başka dil bilemeyenlerin ticari ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkilediğini gören 20. yüzyıl Osmanlı aydını Hüseyin Tevfik, (İştirak Beyânı Musavver) Şifre-i Umûmî Târifâtı (1326/1910) isimli eserinde sayısal işaretlerin evrenselliğinden yararlanarak geliştirdiği şifreleme sistemiyle dil öğrenme zahmeti olmadan farklı dilleri konuşanların anlaşabileceğini savunmuştur. Bu makalede Hüseyin Tevfik’in yabancı dil bilmeden evrensel yazılı iletişimin mümkün olduğunu göstermek gayesiyle kaleme aldığı ve çağının evrensel iletişim problemine çözüm önerisi olarak sunduğu eserini incelemek ve aynı amaçla tasarlanan yapma dil projeleriyle karşılaştırarak yapma diller tarihçesine katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Makalede Şifre-i Umûmi Târifâtı tanıtıldıktan sonra eserin kriptoloji ve pasigrafiye dayalı diğer yapma dil projeleri ile arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları üzerinde durulacaktır.Keywords : Evrensel Yazılı İletişim, Yapma Diller, Pasigrafi, Kriptoloji, Hüseyin Tevfik