GİDEON TOURY’NİN BETİMLEYİCİ ÇEVİRİ ARAŞTIRMALARI YÖNTEMİ IŞIĞINDA FURUĞ FERRUHZAD’IN “BAHÇENİN FETHİ” ADLI ŞİİRİNİN TÜRKÇE ÇEVİRİLERİNİN İNCELENMESİ

Authors : Esin EREN SOYSAL

Pages : 17-44

Doi:10.32330/nusha.621953

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2019-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Diller arası etkileşim tarih boyu süre gelmiştir. Önce sözlü daha sonra yazılı hale gelen bu etkileşim çeviri yoluyla sürdürülmüştür. Çeviri hayatın her alanında etkin durumdadır. Bu sayede çeviri ile ister bilimsel ve teknik alanda olsun ister edebiyat ve sanat alanında olsun dünya hakkında birçok bilgi edinilmektedir. Edinilen bu bilgilerin hedef okuyucu tarafından da doğru algılanması için kuramsal anlamda bir çeviri stratejisinin uygulanmasının gerekliliği düşünülmektedir. Bu doğrultuda modern İran edebiyatının önde gelen kadın şairi olan Furûğ Ferruhzâd’ın Bir Başka Doğuş adlı şiir kitabında yer alan “Bahçenin Fethi” adlı şiiri incelemenin malzemesi olarak kullanılmıştır. Furûğ Ferruhzâd’ın olgunluk döneminin ürünü olan “Bahçenin Fethi” şiiri, çeviriye daha bilimsel bakabilmek adına Gideon Toury tarafından geliştirilen “Betimleyici Çeviri Araştırmaları” yöntemi doğrultusunda kuramsal bir çerçeve içerisinde ele alınmıştır. İncelemede Ali Güzelyüz, Makbule Aras ve Onat-Kutlar-Celal Hüsrevşahi adlı üç çevirmenin çevirileri değerlendirme konusu olmuştur. Çeviriler “kabul edilebilirlik” ve “yeterlilik” açısından incelenmiştir. Bu yöntem doğrultusunda eğer metin hedef metin normlarına göre çevrilmişse ve okuyucuda çeviri metin algısı yaratmıyorsa “kabul edilebilir” bir çeviri, kaynak metin normlarına göre çevrilmişse ve metin hedef okuyucuda yabancılaştırma algısı yaratıyorsa “yeterli” bir çeviri olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca çevirmenlerin yaptıkları değişiklikler saptanarak, bu değişiklikler kaynak ve hedef metne göre incelenmiştir. Her iki yöntem esnasında çevirmen ne tür stratejiler uygulamış ise belirtilmeye çalışılmıştır. 
Keywords : Betimleyici Çeviri Araştırmaları, Gideon Toury, Modern İran Edebiyatı, Furuğ Ferruhzâd