SANATTA TAKLİT VE ÖZGÜNLÜK BAĞLAMINDA TEVFİK FİKRET’İN “HÂN-I YAĞMA” ADLI ŞİİRİ

Authors : Hülya Bayrak Akyıldız

Pages : 312-327

Doi:10.59257/turkbilig.1506842

View : 82 | Download : 90

Publication Date : 2024-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :\"Türk edebiyatında kimi eserlerin zaman zaman taklit ve intihal bağlamında tartışıldığını görülür. Bunlardan biri de Tevfik Fikret’in “Hân-ı Yağma” adlı şiiridir. Türk şiirinin önce İran edebiyatından Tanzimat’tan sonra da Batılı kaynaklardan etkilendiği gerçektir. Ancak bütün bu taklit-intihal-çalıntı tartışmaları, sanaKa özgünlük tartışmasından bağımsız değildir. Sanatın bireysel ve özgün olması görece modern bir kavramdır çünkü sanat çoğunlukla bir gelenek içinde üretilir ve taklit, esinlenme, usta-çırak ilişkisi onun bir parçasıdır. Her sanatçı çevresindeki sanatçılardan, sanat eserlerinden, kendi çağının paradigmalarından etkilenir; önemli olan bu etkilerle daha önce var olmayan bir şey inşa etmesi ya da taklit eKiği şeyi kendine özgü hale getirebilmesidir. “Hân-ı Yağma” şiiri, Joyeuse Vie’den ve Ruy Blas’ın tiradından esinlenirse de Tevfik Fikret’in bu malzemeyle kurduğu şiir Türk şiiri içinde yeni ve radikal bir tutumu ifade eder. Türk edebiyatında Hugo’nun, Baudelaire’in, Mallarmé’nin imgeleri sıkça kopyalanmıştır ancak bu malzeme içine girdiği yeni şiir geleneğinde yeni bir terkibe ulaşmıştır. Esinlenme zinciri hiçbir zaman nesnel olarak ortaya konamaz ve her eser az ya da çok metinlerarasıdır. Bu nedenle eserin kendisinden, yani etkileştiği, esinlendiği ya da yeniden yazdığı malzemeyle ne oluşturduğundan hareketle değer tayini yapılmalıdır. “Hân-ı Yağma”, taklit ettiği ögeleri aşan bir değere sahiptir.
Keywords : Taklit, özgünlük, metinlerarasılık, Türk şiiri, Fransız şiiri, Tevfik Fikret, Hân ı Yağma, üslûp, sanatsal etkileşim