TÜRKÇEYİ YABANCI DİL OLARAK ÖĞRENEN ARAPÇA KONUŞURLARININ TÜRKÇE SÖZCÜK VE TÜMCE VURGULARI

Authors : Betül Göktaş

Pages : 127-148

Doi:10.20427/turkiyat.1459433

View : 70 | Download : 56

Publication Date : 2024-11-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Bireyler, dizgedeki mesajı açık hâle getirerek doğru ve anlaşılır iletişime geçmek için sesletimin bileşenlerinden yararlanır. Öğrenicinin konuşma performansını etkileyen bileşenler, parçalı ve parçalarüstü birimlerdir. Öğreniciler, üstdilbilimsel bilgilerine başvurarak parçalı birimler aracılığıyla dizgeleri oluştururlar. Parçalı birimlerden ayrı düşünülemeyen prozodik özellikler ise anlam ayırıcı işleve sahip olmalarının yanı sıra duygusal ifadelere aracılık ettiğinden konuşma dilinin vazgeçilmez unsurlarıdır. Parçalarüstü birimlerden vurgu, Türkçede paralinguistiktir ancak öğrenicilerin ana dillerinde aynı şekilde konumlandırılmayabilir. Bu durum, yanlış anlaşılmaları ve iletişim engellerini beraberinde getirebilir. Bu çalışmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen Arapça konuşurlarının Türkçe sözcük ve tümce vurgularında karşılaştıkları güçlükleri tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Azez ve Afrin Yunus Emre Türk Kültür Merkezlerinde temel düzeyde Türkçe öğrenen 91 öğrenicinin sesli okuma ve bağımsız konuşma performansları kayıt altına alınmıştır. Kayıtların karşıtsal çözümleme yöntemiyle incelenmesi için okuma metinleri ana dili konuşurları tarafından da sesletilmiştir. Kayıtlar Praat ses analizi programıyla incelenerek katılımcıların vurgu grafikleri alınmış, betimsel analiz yöntemiyle yorumlanmıştır. Araştırma bulgularına göre öğreniciler, performansları sırasında ana dillerinin fonolojik filtresine takılarak vurgu üretimlerini ana dillerindeki gibi yapılandırmaktadır. Dinleyici-konuşucu etkileşiminin önünde önemli bir engel olan yabancı aksanını sosyal olarak anlaşılır düzeye getirebilmek için parçalı ve parçalarüstü birimlerin üretimi üzerine ayrıca etkinlikler yapılması, sesletim becerisinde karşılaşılan güçlüklerin değerlendirilmesi gerekmektedir.
Keywords : Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, parçalarüstü birimler, vurgu, tümce, sözcük, Arapça konuşurları