Arap Dilinde İktibas, Tazmin ve İrsâl-i Mesel Kavramlarının Söz Aktarım Kaynakları Bakımından Karşılaştırmalı Analizi

Authors : Yunus Çakır

Pages : 283-306

Doi:10.51553/bozifder.1462134

View : 39 | Download : 45

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Arap dilindeki bedî‘î ifade biçimleri arasında zikredilen iktibas, tazmin ve irsâl-i mesel kavramları, temel olarak daha önceden söylenmiş bir sözün başka bir söz içinde aktarılması esasına dayanmaktadır. Bu kavramların sözcük ve terim anlamlarına dair bilgiler incelendiğinde, onların bazı durumlarda farklı tanımlarla ifade edildikleri ve bunun sonucunda da bazı karışıklıkların meydana geldiği görülmektedir. Bu konudaki karışıklıkların önüne geçilmesi için onların sahip oldukları birleştirici ve ayırıcı özelliklerin bilinmesi gerekmektedir. Nitekim söylenen bir sözün muhatap tarafından doğru ve sağlıklı bir şekilde anlaşılabilmesi, ancak o sözün ihtiva ettiği özelliklerden haberdar olunması ile mümkündür. Araştırmada dokümantasyon, tahlil ve karşılaştırma metotları kullanılmıştır. Bu çerçevede kaynaklar dokümantasyon metodu ile elde edilmiş, elde edilen kaynaklardaki iktibas, tazmin ve irsâl-i mesel kavramlarının sözcük ve terim anlamları tahlil metodu ile irdelenmiş ve karşılaştırma metodu kullanılarak uygulama örnekleri analiz edilmiştir. Bu sayede mezkûr kavramların söz aktarım kaynakları bakımından sahip oldukları mevcut özellikler ve aralarındaki farklar tespit edilmiştir. Bu tespit ile söz aktarım kaynakları bakımından bu kavramlar arasındaki karışıklığın önüne geçilmesi hedeflenmiştir.
Keywords : Arap Dili ve Belagati, İktibas, Tazmin, İrsâl i Mesel, Söz Aktarım Kaynakları