Ekonomik Özgürlüğe Etki Eden Faktörler: Yükselen Piyasa Ekonomileri İçin Panel Veri Analizi

Authors : Mesut YÜCESAN, Onur YAĞIŞ

Pages : 691-711

Doi:10.18074/ckuiibfd.606047

View : 17 | Download : 15

Publication Date : 2020-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma seçilmiş 15 yükselen piyasa ekonomisi üzerinde ekonomik özgürlüğe etki eden faktörlerin belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. 2000-2017 yılları arasında yıllık veriler kullanılarak yatay kesit bağımlılığını göz önünde bulunduran panel veri analizi yöntemi kullanılmıştır. Kurulan modelde bağımlı değişken olarak ekonomik özgürlük değişkeni kullanılırken bağımsız değişkenler ise ekonomik büyüme, enflasyon, yurtiçi tasarruf, devlet harcamaları ve ticaret özgürlüğü olarak belirlenmiştir. Ekonomik özgürlük, devlet harcamaları ve ticaret özgürlüğü verileri Fraser Institute veri tabanından elde edilirken ekonomik büyüme, enflasyon ve yurtiçi tasarruf değişkenleri Dünya Bankası veri tabanından temin edilmiştir. Serilerin durağanlığı; yatay kesit bağımlılığını ve ortak faktörleri göz önünde bulunduran ikinci kuşak birim kök testlerinden  Hadri-Kurozumi (2012)  testiyle incelenirken eşbütünleşme ilişkisinin varlığı ise Westerlund (2008) tarafından geliştirilen Durbin-H (Durbin-Hausman) testi ile analiz edilmiştir. Sonuçlara göre ekonomik büyümenin, devlet harcamalarının ve ticaret  özgürlüğünün ekonomik özgürlük üzerinde istatistiki olarak anlamlı ve pozitif etkiler yarattığı görülmektedir. Söz konusu pozitif ilişki literatürdeki çalışmaların büyük bir kısmına uyumluluk göstermektedir. 
Keywords : Ekonomik özgürlük, ekonomik büyüme, enflasyon, yurtiçi tasarruf, devlet harcamaları