Beta Risklerinin Modellenmesi ve Tahmini: Türkiye’deki Döviz Portföyü Örneği

Authors : Serdar NESLİHANOĞLU, Merve PAKER

Pages : 467-491

Doi:10.18074/ckuiibfd.804693

View : 17 | Download : 5

Publication Date : 2021-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada, Türkiye’deki döviz yatırımcılarının oluşturacakları döviz portföylerini modellenmesi ve gelecek tahminin yapılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, temel model olarak Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modeli (SVFM) ile tutarlı ve durağan beta riskine olanak sağlayan Doğrusal Piyasa Modeli (DPM) kullanılmıştır. DPM’nin modellenmesi için En Küçük Kareler (EKK) yöntemi kullanılmıştır. İkinci model olarak ise Koşullu Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modeli (K-SVFM) ile tutarlı ve zamana bağlı değişen (time-varying) beta riskine olanak sağlayan Zamana bağlı değişen Doğrusal Piyasa Modeli (Z-DPM) kullanılmıştır. Z-DPM’nin modellenmesi için tek değişkenli (GARCH) ve çok değişkenli (DCC-GARCH) GARCH-tipi modeller ve durum uzayı formundaki Kalman filtresi algoritması (KFMR) kullanılmıştır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)’nda gösterge niteliğindeki efektif alış-satışa konu olan 9 ülkenin son 15 yıllık dönemine ait, haftalık döviz kurlarının Türk Lirası (TL) cinsinden fiyatları ve bu fiyatlardan eşit ağırlıklı olarak oluşturulan sepet kur, araştırma verisi olarak kullanılmıştır. Araştırma verisinin modellenmesi ve bir yıllık gelecek tahmini aşamasında DPM ve Z-DPM’nin performansları karşılaştırılmıştır. Bulgulara göre, Z-DPM’nin KFMR ile modellenmesi durumunda, döviz kurlarının modellenmesi ve gelecek tahmini konusunda diğer modellere kıyasla çok daha iyi performans gösterdiği; buna karşın Z-DPM’nin GARCH ve DCC-GARCH ile modellenmesi durumunda EKK’ye göre yetersiz kaldığı görülmüştür. Döviz kurlarına ait beta risklerinin durağan olmadığı temel sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Beta Riski, DCC GARCH, GARCH, Kalman Filtresi, Sermaye Varlıkları Fiyatlandırma Modeli SVFM