KARANLIK HAVUZLAR UYGULAMASININ BORSA İSTANBUL ÜZERİNE ETKİSİ : KALMAN FİLTRE YAKLAŞIMI

Authors : Selcuk KENDİRLİ, Semanur COŞKUN, Mustafa NAL, Fatih CİNGOZ

Pages : 519-536

Doi:10.18074/ckuiibfd.808616

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2021-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Karanlık havuzlar, finansal piyasalarda çoğunluk olarak büyük hacimli işlem yapan yatırımcı profilinin piyasadaki dalgalanmalardan etkilenmemek maksadı ile tercih ettikleri alternatif bir alım satım sistemidir. İsminden de anlaşılacağı üzere karanlık havuzlar geleneksel borsa sisteminin aksine şeffaflığa sahip değildir. Ülkemizde ise karanlık havuz sistemi, Borsa İstanbul (BIST) tarafından 2010 yılında belirli kısıtlamalar dahilinde ele alınmış ve işleme taraf bilgilerinin görünmemesi şeklinde çeşitli piyasalarda uygulanmaya başlanmıştır. Anonimite denilebilecek bu sistem, piyasadaki oyuncularının çoğunluğu tarafından destek görmemiş ve birkaç test döneminin ardından yatırımcıların oylamasına sunularak kaldırılmıştır. Karanlık havuzlar ile ilgili literatür incelendiğinde çok az çalışma yapıldığı ve bilindiği kadarıyla BIST ile ilgili çalışma yapılmadığı saptanmaktadır. Bu çalışma, BIST30 payları üzerinde uygulanan iki test döneminin piyasaya etkisini inceleyerek literatüre katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Belirtilen test dönemlerinde belirli aralıklarla taraf bilgisi açılıp kapatılan BIST30 içerisinde yer alan paylara ait günlük veriler State-Space formunda modellenmiş ve firmalara özgü işlem hacimleri genel piyasa etkisinden Kalman filtresi kullanılarak arındırılmıştır. Firmalara özgü işlem hacimleri incelendiğinde uygulamanın piyasaya herhangi bir etkisinin olmadığı gözlemlenmiştir.
Keywords : BIST, Karanlık Havuz, Kalman Filtresi, Finansal Piyasalar